Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αντέδρασε την Τρίτη (9/4) στις κατηγορίες για ευνοιοκρατία από την κορυφαία ομάδα της, καθώς η πολιτική αντιπαράθεση κορυφώνεται ενόψει των ευρωεκλογών.

Η διαμάχη ξεκίνησε όταν η Επιτροπή ανέθεσε τον υψηλά αμειβόμενο ρόλο του εκπροσώπου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στον Ευρωπαίο νομοθέτη Markus Pieper, ο οποίος ανήκει στο ίδιο γερμανικό συντηρητικό κόμμα με τη φον ντερ Λάιεν, παρά το γεγονός ότι δύο άλλοι υποψήφιοι που είχαν επιλεγεί για τη θέση, και οι δύο γυναίκες, φέρεται να είχαν λάβει υψηλότερη βαθμολογία σε τεστ κατά τη διαδικασία επιλογής.

Σε μια ένδειξη ότι η πολιτική αρχίζει να εισβάλλει στις λειτουργίες του εκτελεστικού οργάνου των Βρυξελλών ενόψει της ψηφοφορίας της ΕΕ στις 6-9 Ιουνίου, τέσσερις κορυφαίοι επίτροποι πίεσαν τη φον ντερ Λάιεν να δώσει απαντήσεις σχετικά με τη διαφάνεια του διορισμού.

Η επικεφαλής της Επιτροπής δήλωσε: «Όλες οι διαδικασίες είναι σαφείς, καθαρές και διαφανείς, γι’ αυτό και ο εκπρόσωπος των ΜΜΕ έχει ισχυρή θέση», όταν ρωτήθηκε στο Βερολίνο σχετικά με τον αμφιλεγόμενο διορισμό, ο οποίος έχει επικριθεί έντονα.
Σε επιστολή με ημερομηνία 8 Απριλίου, ο επικεφαλής του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Γιοχάνες Χαν προσπάθησε επίσης να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες που διατυπώθηκαν από τέσσερις άλλους επιτρόπους σχετικά με τον διορισμό του Ευρωπαίου απεσταλμένου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

«Και οι τρεις επικρατέστεροι υποψήφιοι πέρασαν από συνέντευξη και θεωρήθηκαν γενικά κατάλληλοι για τη θέση. Όπως γνωρίζετε πολύ καλά, το φύλο και η γεωγραφική ισορροπία αποτελούν γενικές πολιτικές εκτιμήσεις, αλλά δεν αντικαθιστούν την αξία ως πρωταρχικό κριτήριο», ανέφερε ο Χαν σε επιστολή με ημερομηνία 8 Απριλίου. Υπερασπίστηκε τον διορισμό της Pieper από τους Γερμανούς Χριστιανοδημοκράτες της φον ντερ Λάιεν, λέγοντας ότι ακολούθησε τους κανόνες και την «καθιερωμένη πρακτική».

Ο Pieper επιλέχθηκε ως κορυφαίος υποψήφιος «με βάση την τεράστια εμπειρία και το ιστορικό του στον τομέα των ΜΜΕ» και η επιλογή έγινε «εντός του συνήθους περιθωρίου διακριτικής ευχέρειας για τέτοιου είδους ανώτερους διορισμούς», έγραψε ο Χαν.

Αλλά σε απάντηση στις προσπάθειες της επικεφαλής της Επιτροπής να ξεπεράσει τη διαμάχη, οι τέσσερις επίτροποι που ηγούνται της εσωτερικής εξέγερσης – ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέπ Μπορέλ και οι επίτροποι Νικολας Σμιτ, Πάολο Τζεντιλόνι και Τιερί Μπρετον – δήλωσαν ότι η επιστολή του Χαν δεν απαντά στις προηγούμενες ανησυχίες τους σχετικά με τη διαφάνεια και την αμεροληψία.

«Είναι σημαντικό η απάντηση να καλύπτει πλήρως όλα τα ζητήματα που έθεσαν τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», έγραψαν οι τέσσερις επίτροποι στην επιστολή, ζητώντας εκ νέου ανταλλαγή απόψεων για το θέμα «πολύ σύντομα». Οι Επίτροποι συναντώνται για την εβδομαδιαία συνεδρίαση του Σώματος την Τετάρτη.

Σοβαρή εσωτερική εξέγερση

Ο Eric Mamer, ο επικεφαλής εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε στον Τύπο την Τρίτη ότι «η Πρόεδρος είναι πολύ ευτυχής που το Σώμα θα συζητήσει αύριο για να συζητήσει τις διαδικασίες διορισμού υψηλόβαθμων αξιωματούχων».

Το ανώτατο επίπεδο της Επιτροπής αγωνίζεται να τραβήξει μια γραμμή κάτω από την πιο σοβαρή εσωτερική εξέγερση που έχει αντιμετωπίσει η φον ντερ Λάιεν από τότε που ανέλαβε για πρώτη φορά επικεφαλής του εκτελεστικού κλάδου της ΕΕ το 2019.

Με τις πανευρωπαϊκές εκλογές να απέχουν λιγότερο από τρεις μήνες, η φον ντερ Λάιεν θεωρείται πιθανό να κερδίσει άλλη μια πενταετή θητεία στην ηγεσία της Επιτροπής, αφού ορίστηκε «επικεφαλής υποψήφια» από το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), τη μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ωστόσο, η ανοικτή αμφισβήτηση την περασμένη εβδομάδα από τον Γάλλο επίτροπο βιομηχανίας Τιερί Μπρετόν, τον Ιταλό επίτροπο οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι, τον Λουξεμβούργιο επίτροπο απασχόλησης Νικολά Σμιτ και τον κορυφαίο διπλωμάτη της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ – όλοι τους πολιτικοί αντίπαλοι του κεντροδεξιού κόμματος της φον ντερ Λάιεν στην ΕΕ – υποδηλώνει ότι η αντίθεση στη δεύτερη θητεία της μπορεί να είναι ισχυρότερη από ό,τι αναμενόταν στο φιλελεύθερο και σοσιαλδημοκρατικό στρατόπεδο της Ευρώπης.

Αν και ο γενικός γραμματέας του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών δήλωσε στο POLITICO ότι η πρόκληση των τεσσάρων επιτρόπων δεν ήταν «κίνηση προεκλογικής εκστρατείας», εντούτοις υπογράφεται από τον επικεφαλής υποψήφιο του στρατοπέδου των Σοσιαλδημοκρατών, τον Νικολά Σμιτ και δύο άλλους κορυφαίους σοσιαλιστές, καθώς και από τον Μπρετόν, έναν φιλελεύθερο που βρίσκεται κοντά στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. Ο Γάλλος ηγέτης δεν έχει ακόμη υποστηρίξει τη φον ντερ Λάιεν για μια δεύτερη θητεία στις Βρυξέλλες.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχεδιάζει να ψηφίσει την Πέμπτη τροπολογία για την ανάκληση του διορισμού του Μάρκους Πίπερ.

99 προβλήματα

Η αποκαλούμενη υπόθεση «Πίπερ-gate» έρχεται να προστεθεί σε έναν αυξανόμενο κατάλογο πιθανών προβλημάτων για την φον ντερ Λάιεν, καθώς επιδιώκει μια δεύτερη θητεία. Έρχεται μόλις λίγες ημέρες αφότου το POLITICO αποκάλυψε ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ξεκίνησε έρευνα σχετικά με τη χρήση γραπτών μηνυμάτων για τη διαπραγμάτευση μεγάλων συμβάσεων αγοράς εμβολίων κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού.

Οι ερευνητές της EPPO ερευνούν τώρα τη φον ντερ Λάιεν για «παρέμβαση στη δημόσια λειτουργία, καταστροφή SMS, διαφθορά και σύγκρουση συμφερόντων», σύμφωνα με νομικά έγγραφα που είδαν το POLITICO και εκπρόσωπος της εισαγγελίας της Λιέγης.
Η έρευνα επικεντρώνεται σε μια φερόμενη ανταλλαγή γραπτών μηνυμάτων μεταξύ της φον ντερ Λάιεν και του επικεφαλής της Pfizer Άλμπερτ Μπούρλα κατά την προετοιμασία της μεγαλύτερης συμφωνίας εμβολίων της ΕΕ, αξίας περίπου 20 δισεκατομμυρίων ευρώ, στο αποκορύφωμα της πανδημίας του κορονοϊού, σε μια υπόθεση που ονομάστηκε «Pfizer-gate».

Η εφημερίδα New York Times, η οποία αποκάλυψε πρώτη ότι η ανταλλαγή μηνυμάτων έλαβε χώρα καθώς οι δύο ηγέτες επεξεργάζονταν τους όρους της συμφωνίας, έχει ξεκινήσει παράλληλη αγωγή κατά της Επιτροπής, αφού αυτή αρνήθηκε να αποκαλύψει το περιεχόμενο των μηνυμάτων μετά από αίτημα πρόσβασης σε έγγραφα.

Η φον ντερ Λάιεν δέχθηκε επίσης επικρίσεις για τον χειρισμό του ταξιδιού της στο Ισραήλ λίγο μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, για το οποίο ο Μπορέλ και άλλοι ανώτεροι αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν ότι υπερέβη την εξουσία της ως επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ, επειδή, όπως είπαν, δεν είχε συμβουλευτεί τις πρωτεύουσες της ΕΕ πριν πάει. Εκείνη την εποχή, το γραφείο του προέδρου είχε αναγκαστεί να απαντήσει με επιστολή σε μια αίτηση που υπέγραψαν δεκάδες αξιωματούχοι της ΕΕ και η οποία επέκρινε την απόφασή της να ταξιδέψει στο Ισραήλ.

Η πρόεδρος της Επιτροπής έχει προσπαθήσει μέχρι στιγμής να προσκολληθεί στα πλεονεκτήματα της θητείας της, αποφεύγοντας τη μάχη της καθημερινής πολιτικής. Παρά το γεγονός ότι κέρδισε το χρίσμα του ΕΛΚ στις 7 Μαρτίου, παρουσίασε την προεκλογική της ομάδα μόλις στις αρχές της εβδομάδας, και η ομιλία που προοριζόταν να σηματοδοτήσει την επίσημη έναρξη της εκστρατείας της, την οποία εκφώνησε στην Αθήνα το περασμένο Σαββατοκύριακο, απέτυχε να συγκεντρώσει σημαντική κάλυψη.

Και όμως, η επιστολή του Χαν και οι διαψεύσεις της φον ντερ Λάιεν δεν απάντησαν στις βασικές ανησυχίες γύρω από τον διορισμό, έγραψε το κουαρτέτο των επικριτικών επιτρόπων στην επιστολή τους τη Δευτέρα.

«Πιστεύουμε επίσης ότι δικαιολογείται μια ευρύτερη συζήτηση σχετικά με τη διαφάνεια και τη συλλογικότητα της διαδικασίας που περιβάλλει τους διορισμούς υψηλού επιπέδου στην Επιτροπή», πρόσθεσαν επίσης, υπερβαίνοντας το ζήτημα του διορισμού του Πίπερ.
«Ο κ. Πίπερ υπέγραψε τη σύμβαση εργασίας του στις 31 Μαρτίου και αναμένεται να αναλάβει καθήκοντα στις 16 Απριλίου 2024», καταλήγει η επιστολή του Χαν.