Το ελαιόλαδο έχει γίνει είδος πολυτελείας, τον τελευταίο χρόνο, με την τιμή του να έχει σκαρφαλώσει στα ύψη, λόγω έλλειψης στις κύριες χώρες παραγωγής.

Μάλιστα, η κατάσταση ξέφυγε σε σημείο που αναπτύχθηκε ένα κύμα εγκληματικότητας με κλοπές από τους ελαιώνες μέχρι τα ράφια των σούπερ μάρκετ, με τους παραγωγούς να βάζουν μικροτσίπ στα ελαιόδεντρα και τα καταστήματα να τοποθετούν λουκέτα στις συσκευασίες.

Ελαιόλαδο: Πολύ άσχημα τα νέα, τρέμουν οι αγρότες για το μέλλον τους

Ο Kyle Holland, αναλυτής στη Mintec, υπογράμμισε στο CNBC ότι οι ακραίες καιρικές συνθήκες που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, έχουν «επηρεάσει σημαντικά» την παραγωγή ελαιολάδου στη Νότια Ευρώπη, ιδίως σε Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα.

Οι αναλυτές περιμένουν και θεωρούν ότι δεν θα αποτελούσε έκπληξη ένα απότομα άλμα τους επόμενους μήνες.

Οι βροχοπτώσεις του Μαρτίου και του Απριλίου, που δημιούργησαν μια αχτίδα αισιοδοξίας για την ελαιοκαλλιέργεια, βάζουν ένα φρένο στις τιμές των τελευταίων εβδομάδων.

Δεν αποκλείεται να ανέβει και άλλο η τιμή του ελαιολάδου
Σύμφωνα με τον Kyle Holland, οι τιμές συνδέονται ευθέως με την προσφορά και τη ζήτηση. Και οι περισσότεροι από τους εμπλεκόμενους στο ελαιόλαδο αναμένουν ότι η αγορά θα «στραγγίξει» από προϊόν, με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόσφορο έδαφος για νέες ανατιμήσεις, το επόμενο διάστημα.

«Αυτό [που συμβαίνει] δεν είναι φυσιολογικό», επεσήμανε στο CNBC ο Vito Martielli, ανώτερος αναλυτής δημητριακών και ελαιούχων σπόρων στη Rabobank και συμπλήρωσε ότι δεν έχει δει τίποτα παρόμοιο στα τελευταία 20 χρόνια που παρακολουθεί τον συγκεκριμένο χώρο.

Η Helena Bennett, επικεφαλής της κλιματικής πολιτικής στην ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης Green Alliance UK, είναι κατηγορηματική ότι για όλη αυτή την κατάσταση «φταίει» η κλιματική αλλαγή και πρόσθεσε ότι «ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ελαιολάδου στον κόσμο, η Ισπανία, είχε μειωμένη στο μισό παραγωγή λόγω ξηρασίας και υπερβολικής ζέστης, αυξάνοντας την τιμή παραγωγού κατά 112% από το 2022».

Το ελαιόλαδο επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή

Στην ερώτηση πόσο ευάλωτα ήταν τα ελαιόδεντρα στην κλιματική αλλαγή, ο Holland σημείωσε ότι «η λέξη που θα χρησιμοποιούσα είναι “υπερβολικά”» και συνεχίζει «οι παίκτες με τους οποίους μιλάμε είναι εξαιρετικά ανήσυχοι. Πολλά από αυτά τα ζητήματα επιδεινώνονται, φυσικά, με την περισσότερη ζέστη, λιγότερη βροχή, τα πιο ξηρά εδάφη, τη λιγότερη υγρασία και τον δάκο. Έμπειροι εκπρόσωποι του κλάδου, με τους οποίους μιλάμε, αναρωτιούνται πώς θα συνεχίσουν, γιατί αν χάσεις το 40%, το 50%, το 60% της σοδειάς σου και εξακολουθείς να έχεις όλο το κόστος εισροών και το κόστος του λιπάσματος, τη φροντίδα της καλλιέργειας, το πότισμα… το θέμα είναι πολύ κρίσιμο».

Ο πλανήτης αντιμέτωπος με την έλλειψη ελαιόλαδου και οι τιμές ανεβαίνουν ξανά. Οι αναλυτές παραμένουν σε αναμονή και πιστεύουν ότι μια απότομη αύξηση τις επόμενες εβδομάδες δεν θα ήταν έκπληξη.

Ο Όμηρος είχε αποκαλέσει το ελαιόλαδο “υγρό χρυσό”. Φέτος, η αναφορά του στο ελαιόλαδο επιβεβαιώνεται πλήρως, εκπλήσσοντας ακόμα και τους πλέον έμπειρους στην αγορά και τους καταναλωτές που βλέπουν μια απρόσμενη αύξηση στην τιμή του. Αυτή η αύξηση οφείλεται στην έλλειψη σε κύριες χώρες παραγωγής.

Πολύ άσχημα νέα για το ελαιόλαδο
Η κατάσταση έφτασε σε τέτοιο σημείο που προέκυψε ένας αυξανόμενος όγκος εγκληματικών ενεργειών, με κλοπές να συμβαίνουν από τους ελαιώνες μέχρι τα ράφια των σούπερ μάρκετ. Οι παραγωγοί άρχισαν να τοποθετούν μικροτσίπ στα ελαιόδεντρα τους ενώ τα καταστήματα άρχισαν να βάζουν λουκέτα στις συσκευασίες τους.

Σύμφωνα με τον Kyle Holland, αναλυτή στη Mintec, η παραγωγή ελαιολάδου στη Νότια Ευρώπη έχει υποστεί σημαντικές επιπτώσεις λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, κυρίως σε χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα.
Οι αναλυτές περιμένουν μια πιθανή αύξηση στους επόμενους μήνες και δεν θα εκπλαγούν αν συμβεί ξαφνικά. Η Ισπανία, που είναι υπεύθυνη για πάνω από το 40% της παγκόσμιας παραγωγής, συνήθως παράγει 1,3 – 1,5 εκατομμύρια τόνους ελαιολάδου.

Ωστόσο, στην προσεχή καμπάνια του 2022/2023, η παραγωγή δεν ξεπέρασε τους 666.000 τόνους, ενώ οι ειδικοί που συμμετείχαν στην έρευνα της Mintec προβλέπουν ότι η παραγωγή του 2023/2024 δεν θα υπερβεί τους 850.000 τόνους.

Τι λένε οι αναλυτές

Οι βροχοπτώσεις του Μαρτίου και του Απριλίου έφεραν αισιοδοξία στην ελαιοκαλλιέργεια και έκαναν τις τιμές να μειωθούν. Παρ’ όλα αυτά, οι αναλυτές προβλέπουν ότι μια απότομη αύξηση των τιμών στους επόμενους μήνες δεν θα ήταν απρόσμενη.

Σύμφωνα με τον Kyle Holland, οι τιμές εξαρτώνται από την προσφορά και τη ζήτηση στην αγορά του ελαιολάδου. Οι περισσότεροι εμπλεκόμενοι προβλέπουν ότι η αγορά θα είναι γεμάτη από προϊόν, με αποτέλεσμα να υπάρχει χώρος για νέες ανατιμήσεις στο μέλλον.

«Αυτό [που συμβαίνει] δεν είναι φυσιολογικό», δήλωσε στο CNBC ο Vito Martielli, ανώτερος αναλυτής δημητριακών και ελαιούχων σπόρων στη Rabobank, προσθέτοντας χαρακτηριστικά πως δεν έχει δει τίποτα παρόμοιο στα τελευταία 20 χρόνια που παρακολουθεί τον συγκεκριμένο χώρο.

«Υπερβολικά» ευάλωτα στην κλιματική αλλαγή

Η Helena Bennett, επικεφαλής της κλιματικής πολιτικής στην ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης Green Alliance UK, είναι κατηγορηματική: για όλη αυτή την κατάσταση «φταίει» η κλιματική αλλαγή. Όπως είπε συγκεκριμένα, «ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ελαιολάδου στον κόσμο, η Ισπανία, είχε μειωμένη στο μισό παραγωγή λόγω ξηρασίας και υπερβολικής ζέστης, αυξάνοντας την τιμή παραγωγού κατά 112% από το 2022».

Κατά την ανάλυση των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος προειδοποίησε τον Μάρτιο ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να προετοιμαστούν για σοβαρές και καταστροφικές συνέπειες λόγω της βαθύτερης κλιματικής κρίσης που θα επηρεάσει κάθε τομέα των οικονομιών τους αυτόν τον αιώνα.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι οι κλιματικές αλλαγές θα έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην παραγωγή τροφίμων σε περιοχές όπως η Νότια Ευρώπη. Η αύξηση της θερμοκρασίας και οι αλλαγές στα μοτίβα βροχοπτώσεων θα δημιουργήσουν προβλήματα που ενδέχεται να έχουν σοβαρές συνέπειες στη γεωργία και την παραγωγή τροφίμων.

Σε σχετική ερώτηση για το πόσο ευάλωτα ήταν τα ελαιόδεντρα στην κλιματική αλλαγή, ο Holland απάντησε: «Η λέξη που θα χρησιμοποιούσα είναι “υπερβολικά”».

Και πρόσθεσε: «οι παίκτες με τους οποίους μιλάμε είναι εξαιρετικά ανήσυχοι. Πολλά από αυτά τα ζητήματα επιδεινώνονται, φυσικά, με την περισσότερη ζέστη, λιγότερη βροχή, τα πιο ξηρά εδάφη, τη λιγότερη υγρασία και τον δάκο».

Και κατέληξε: «Εμπειροι εκπρόσωποι του κλάδου με τους οποίους μιλάμε αναρωτιούνται πώς θα συνεχίσουν, γιατί αν χάσεις το 40%, το 50%, το 60% της σοδειάς σου και εξακολουθείς να έχεις όλο το κόστος εισροών και το κόστος του λιπάσματος, τη φροντίδα της καλλιέργειας, το πότισμα… το θέμα είναι πολύ κρίσιμο».