Η ΜΗΤΕΡΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΑΧΩΝ στη σύγχρονη μουσική πάντα ήταν, και πιθανότητα θα εξακολουθήσει να είναι, μεταξύ ανεξάρτητης δημιουργίας και βιομηχανικής. Μεταξύ underground και mainstream.

Μουσικές κουλτούρες που υποστηρίζουν ενδόμυχα την αυτοτέλεια, όπως το πανκ, κουλτούρες που διέπονται από αυτήν τη διαμάχη και πολλές φορές χωρίζονται στα δύο, όπως το ραπ και το μέταλ, είναι μια αντίθεση που, καπιταλιστικά μιλώντας, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού μπορεί μόνο καλή μουσική να παράξει.

Ακόμα και στα στενά, απαράβατα όρια της αντι-εμπορικότητας, όμως, παρήχθησαν μουσικά προϊόντα τόσο άρτια που ακόμα και το gatekeeping δεν κατάφερε να τους εξασφαλίσει την εσωστρέφεια.

Το «Unknown Pleasures» δεν είναι ένας post-punk δίσκος, δεν είναι καν μια πιο ριζοσπαστική προσέγγιση του ήχου, όπως επιχείρησε ο John Lydon με τους Public Image Ltd. Είναι η θαρρετή απάντηση στο ερώτημα «μετά το punk, τι;».

Ανοίχτηκαν στον κόσμο, αναμείχθηκαν με εξω-κοινοτικούς ακροατές, ανάγκασαν μέχρι και την ίδια τη βιομηχανία να υποκλιθεί με το ζόρι στη σπουδαιότητά τους. Απέκτησαν, με λίγα λόγια, αυτό που λέμε cult following. Cult όχι φυσικά με την έννοια της γραφικότητας, αλλά με την έννοια της λατρείας και της παραγωγικής αλληλεπίδρασης του δίσκου με το κοινό.

Σε αυτό το μικρό αφιέρωμα, το οποίο προσπάθησα να γίνει όσο πιο συνεκτικό γίνεται, επέλεξα πέντε αγαπημένους δίσκους από τη δισκοθήκη μου που ταιριάζουν σε αυτή την περιγραφή.

5.

Mayhem – De Mysteriis Dom Sathanas (1994)

Το νορβηγικό black metal είναι ένα κειμήλιο πολιτισμικής κληρονομιάς από μόνο του ως είδος. Μια πολυσχιδής δισκοθήκη, ένα ανεξάντλητο μουσείο μουσικής παιδείας, εφευρετικής προσέγγισης, καινοτόμου αντίληψης και αισθητικής. Οι Mayhem είναι οι αδιαμφισβήτητοι πρωταγωνιστές, επηρεάζοντας τα πάντα μετά το ταραχώδες ντεμπούτο τους, από την ίδια τη σκηνή και το metal ευρύτερα μέχρι και την αισθητική ραπ καλλιτεχνών από τη λεγόμενη «εποχή του Soundcloud», όπως οι $UICIDEBOY$, ο BONES και ο GHOSTMANE.

4.

Aphex Twin – Selected Ambient Works 85-92 (1992)

Ο άνθρωπος που σύστησε την ηλεκτρονική μουσική και ιδιαίτερα την τέκνο στο underground, indie κοινό. Ο άνθρωπος που κατανοούσε τις δυνατότητες της ηλεκτρονικής μουσικής με έναν τρόπο που μόνο οι Kraftwerk και ο Gary Numan είχαν καταφέρει προηγουμένως. Σπάζοντας τα όρια των genres, μπερδεύοντας κάθε μουσικοδημοσιογράφο της εποχής του, παρήγαγε ένα άψογο κοκτέιλ ιδεών, ιδέες που μελλοντικά ονομάστηκαν IDM στην πλειοψηφία τους, καταφέρνοντας να αναδείξει σε παγκόσμιο επίπεδο την κρυφή γοητεία της electronica.

3.

Joy Division – Unknown Pleasures (1979)

Το «Unknown Pleasures» δεν είναι ένας post-punk δίσκος, δεν είναι καν μια πιο ριζοσπαστική προσέγγιση του ήχου, όπως επιχείρησε ο John Lydon με τους Public Image Ltd. Είναι η θαρρετή απάντηση στο ερώτημα «μετά το punk, τι;». Έχοντας αφήσει ήδη το στίγμα του στη σκηνή όσων δεν καλύπτονταν από τη βιομηχανική αισθητική, επανασυστήθηκε σε νεότερο κοινό μαζικά μέσα από το millenial sensation που κάποτε υπήρξε το tumblr. Πέραν όμως από το εξαιρετικό artwork του Peter Saville, το «Unknown Pleasures» είναι ο απόκοσμος ήχος του «no future» για το οποίο προειδοποιούσαν οι Sex Pistols στο κρεσέντο του «God Save The Queen». Μια ποιητική οριοθέτηση του teenage wasteland που ανεξίτηλα σημαδεύτηκε από την τραγική κατάληξη του Ian Curtis, ο οποίος όμως σίγουρα θα ήταν περήφανος για την παραγωγική εξέλιξη του οράματός του που ωριμάζει στους New Order.

2.

IDLES – Joy As An Act Of Resistance (2018)

Όσο κι αν ο Joe Talbot απεχθάνεται τις ταμπέλες, σε μια λογική που μοιάζει σε εκείνη του Lemmy Kilmister όσον αφορά το rock and roll, οι IDLES στη ρίζα τους είναι η δυναμική επιστροφή του πανκ στο προσκήνιο. Όπως η δουλειά της βραβευμένης ποιήτριας Toi Derricotte, απ’ την οποία εμπνεύστηκε τον τίτλο του δίσκου, εξερευνά ταυτοτικά ζητήματα, έτσι και ο Talbot με αυτό τον δίσκο ξεγυμνώνεται στιχουργικά μπροστά στους ακροατές του, βάζοντάς τα όχι μόνο με την τοξική αρρενωπότητα, αλλά ευρύτερα με την έννοια της ταυτότητας, της τάξης και όλων όσα προβληματίζουν τον σύγχρονο άνθρωπο.

1.

Madvillain – Madvillainy (2004)

Ο MF DOOM είναι πολλά περισσότερα από έναν underground ράπερ. Είναι ο άνθρωπος που επηρέασε κάθε ανεξάρτητο –και μη– ράπερ μετά από αυτόν, είναι θα λέγαμε, χωρίς υπερβολές, το ίδιο το underground. Σε αυτήν του τη σύμπραξη με τον δεξιοτέχνη Madlib φιλοτέχνησαν το ομορφότερο τέλος στη διαμάχη για το αν το ραπ είναι μουσική ή όχι.