Τέσσερα χρόνια πριν, η αναπάντεχη ανακάλυψη της φωσφίνης στα σύννεφα της Αφροδίτης, ενός αερίου που στη Γη σηματοδοτεί την ύπαρξη ζωής, αποτέλεσε αντικείμενο διαμάχης μεταξύ των επιστημόνων.

Τώρα, σύμφωνα με το CNN, η ομάδα πίσω από την παραπάνω ανακάλυψη επέστρεψε με περαιτέρω παρατηρήσεις, οι οποίες παρουσιάστηκαν στις 17 Ιουλίου σε συνάντηση της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας στο Χαλ, στην Αγγλία. Αυτές οι παρατηρήσεις θα αποτελέσουν τη βάση για μία ή περισσότερες επιστημονικές μελέτες.

Σύμφωνα με τα δεδομένα, λένε οι ερευνητές, υπάρχουν ακόμα πιο ισχυρές αποδείξεις ότι η φωσφίνη είναι παρούσα στα σύννεφα της Αφροδίτης, του πιο κοντινού μας πλανητικού γείτονα. Μερικές φορές αποκαλούμενη ως “το κακό δίδυμο της Γης”, ο πλανήτης είναι παρόμοιος με τον δικό μας σε μέγεθος αλλά διαθέτει επιφανειακές θερμοκρασίες που μπορούν να λιώσουν μόλυβδο και σύννεφα από διαβρωτικό θειικό οξύ.

Μία ξεχωριστή ομάδα, παρουσίασε στοιχεία για ένα άλλο αέριο, την αμμωνία. “Αυτό είναι ίσως πιο σημαντικό από την ανακάλυψη της φωσφίνης” πρόσθεσε. “Είμαστε μακριά από το να το πούμε με βεβαιότητα, αλλά αν υπάρχει ζωή στην Αφροδίτη που παράγει φωσφίνη, δεν έχουμε ιδέα γιατί την παράγει. Ωστόσο, αν υπάρχει ζωή στην Αφροδίτη που παράγει αμμωνία, έχουμε μια ιδέα γιατί μπορεί να θέλει να αναπνέει αμμωνία“, είπε ο Dave Clements, φοιτητής αστροφυσικής στο Imperial College London μέλος και των δύο ομάδων που έκαναν τις παραπάνω ανακαλύψεις.

Σημάδια ζωής στην Αφροδίτη;

Στη Γη, η φωσφίνη είναι ένα τοξικό και δύσοσμο αέριο που παράγεται από την αποσύνθεση οργανικών υλών ή βακτηρίων. Η αμμωνία είναι ένα αέριο με έντονη μυρωδιά που εμφανίζεται φυσικά στο περιβάλλον και παράγεται, επίσης, κυρίως από βακτήρια στο τέλος της διαδικασίας αποσύνθεσης φυτικών και ζωικών αποβλήτων.

Η εύρεση αυτών των αερίων στην Αφροδίτη είναι απροσδόκητη. «Με όλες τις φυσιολογικές προσδοκίες, δεν θα έπρεπε να ήταν εκεί», είπε ο Dave Clements. «Η φωσφίνη και η αμμωνία έχουν προταθεί και οι δύο ως βιοδείκτες, συμπεριλαμβανομένων των εξωπλανητών».

Μικρόβια που αναπνέουν;

Η αμμωνία στην Αφροδίτη μπορεί να οδηγήσει σε μια ακόμα πιο εκπληκτική ανακάλυψη. Τα ευρήματα που παρουσιάστηκαν στις συνομιλίες στο Hull από την Jane Greaves, καθηγήτρια αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ στο Ηνωμένο Βασίλειο, θα αποτελέσουν τη βάση για μια ξεχωριστή επιστημονική έρευνα, χρησιμοποιώντας δεδομένα από το τηλεσκόπιο Green Bank στη Δυτική Βιρτζίνια.

Τα σύννεφα της Αφροδίτης είναι φτιαγμένα από σταγονίδια, είπε ο Clements, αλλά δεν είναι σταγόνες νερού. Υπάρχει νερό σε αυτά αλλά μετατρέπονται σε συμπυκνωμένο θειικό οξύ, μια εξαιρετικά διαβρωτική ουσία που μπορεί να είναι θανατηφόρα για τον άνθρωπο αν εκτεθεί σε αυτή. «Υπάρχει τόσο υψηλή συγκέντρωση θειικού οξέος, από όσο γνωρίζουμε, δεν θα ήταν συμβατό με οποιαδήποτε ζωή που γνωρίζουμε στη Γη, συμπεριλαμβανομένων των ακραίων φιλικών βακτηρίων, που ευδοκιμούν σε πολύ όξινα περιβάλλοντα», είπε, αναφερόμενος σε οργανισμούς που είναι ικανοί να επιβιώσουν κάτω από ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες.

Ωστόσο, η αμμωνία μέσα σε αυτά τα σταγονίδια οξέος μπορεί να λειτουργήσει ως ρυθμιστικό της οξύτητας και να τη μειώσει σε αρκετά χαμηλό επίπεδο,  ώστε κάποια γνωστά γήινα βακτήρια να μπορούν να επιβιώσουν σε αυτήν, πρόσθεσε ο Clements.

«Το συναρπαστικό πίσω από αυτό θα ήταν αν κάποια μορφή μικροβιακής ζωής παράγει την αμμωνία, γιατί αυτό θα ήταν ένας έξυπνος τρόπος να ρυθμίζει το δικό της περιβάλλον», είπε η Greaves. «Θα έκανε το περιβάλλον της πολύ λιγότερο όξινο και πολύ πιο βιώσιμο, στο σημείο που να είναι μόνο τόσο όξινο όσο μερικά από τα πιο ακραία μέρη στη Γη — οπότε όχι εντελώς τρελό», συμπλήρωσε.

Με άλλα λόγια, ο ρόλος της αμμωνίας είναι πιο εύκολο να εξηγηθεί από τη φωσφίνη. «Καταλαβαίνουμε γιατί η αμμωνία μπορεί να είναι χρήσιμη για τη ζωή», είπε ο Clements. «Δεν καταλαβαίνουμε πώς παράγεται η αμμωνία, όπως δεν καταλαβαίνουμε πώς παράγεται η φωσφίνη, αλλά αν υπάρχει αμμωνία εκεί, θα είχε μια λειτουργική χρήση που μπορούμε να καταλάβουμε».

Ωστόσο, η Greaves προειδοποίησε πως ακόμα και η παρουσία τόσο φωσφίνης όσο και αμμωνίας δεν αποτελεί απόδειξη μικροβιακής ζωής στην Αφροδίτη, γιατί λείπουν τόσες πληροφορίες για την κατάσταση του πλανήτη.