Δύο αστροναύτες της NASA πρόκειται να κατευθυνθούν προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) με ένα νέο διαστημόπλοιο, το Starliner που κατασκεύασε η Boeing.

Το Starliner της Boeing θα εκτοξευθεί από το ακρωτήριο Κανάβεραλ στη Φλόριντα, στην πρώτη του δοκιμαστική πτήση με πλήρωμα. Η αποστολή έχει αναβληθεί επί αρκετά χρόνια λόγω καθυστερήσεων στην κατασκευή του διαστημικού σκάφους. Εάν η δοκιμαστική πτήση είναι επιτυχής, τότε η Boeing θα γίνει η δεύτερη ιδιωτική εταιρεία που θα μπορεί να μεταφέρει πλήρωμα από και προς τον ISS, μετά την SpaceX του Elon Musk.

Το Starliner έχει ύψος 5 μέτρα και πλάτος 4,6 μέτρα, όταν είναι συνδεδεμένο στην πίσω μονάδα σέρβις του. Είναι πιο φαρδύ από την κάψουλα που χρησιμοποιείται στις αποστολές Apollo. Υπάρχει χώρος για έως και επτά αστροναύτες, αν και πιθανότατα θα πετάει τακτικά με όνο τέσσερις. Προορίζεται να είναι επαναχρησιμοποιήσιμο και να πετάξει έως και 10 φορές.

Η NASA δεν θέλει πλέον να κατέχει και να χειρίζεται τέτοια οχήματα, προτιμώντας να αγοράζει τη συγκεκριμένη υπηρεσία από τον ιδιωτικό τομέα. Η προγραμματισμένη εκτόξευση έχει οριστεί για τις 22:34 τοπική ώρα τη Δευτέρα (03:34 ώρα Γκρίνουιτς, Τρίτη – 05:34 ώρα Ελλάδος). Η συγκεκριμένη εκτόξευση αποτελεί επίσης ένα ρίσκο για την Boeing, καθώς βρίσκεται υπό πίεση λόγω πολλών ατυχημάτων με τα αεροσκάφη της το τελευταίο διάστημα και ενώ πληθαίνουν οι καταγγελίες από πρώην εργαζόμενούς της πως παρακάμπτονται έλεγχοι ποιότητας στα εργοστάσιά της. Ο διαστημικός τομέας της εταιρείας βρίσκεται επίσης υπό πίεση, λόγω των δυσκολιών και των καθυστερήσεων στην ανάπτυξη του Starliner. «Είναι μια πραγματικά μεγάλη μέρα για την Boeing», σχολίασε ο Δρ Simeon Barber, διαστημικός επιστήμονας στο Open University. 

Το Starliner επρόκειτο αρχικά να πραγματοποιήσει την πρώτη του δοκιμαστική πτήση χωρίς πλήρωμα το 2015, αλλά αυτό δεν έγινε παρά το 2019. Όταν συνέβη, σφάλματα λογισμικού οδήγησαν σε εσωτερική δυσλειτουργία του ρολογιού, με αποτέλεσμα την υπερβολική πυροδότηση των προωθητών. Καταναλώθηκε τόσο πολύ καύσιμο, που η κάψουλα δεν μπορούσε να φτάσει στον διαστημικό σταθμό.

Μια δεύτερη προσπάθεια σχεδιαζόταν για τον Αύγουστο του 2021, αλλά καθυστέρησε και πάλι μέχρι τον Μάιο του 2022, λόγω προβλήματος με το σύστημα πρόωσης. Όταν τελικά το Starliner εκτοξεύθηκε, κατάφερε να ολοκληρώσει την πλήρη αποστολή του, αλλά στη συνέχεια εκφράστηκαν ανησυχίες σχετικά με την απόδοση ορισμένων προωθητών και του συστήματος ψύξης του σκάφους. Η διόρθωση αυτών των σφαλμάτων και των πρόσθετων ζητημάτων που σχετίζονται με την ασφάλεια της καλωδίωσης και των αλεξίπτωτων, προκάλεσαν την καθυστέρηση της πρώτης δοκιμαστικής πτήσης με πλήρωμα, μέχρι σήμερα.

Η NASA και η Boeing δεν θα είχαν δώσει το «ok» για την αποστολή, εκτός αν ήταν απολύτως βέβαιο τιο ότι όλα τα σφάλματα είχαν επιλυθεί. Και η εκτόξευση μπορεί ακόμα και τώρα να ματαιωθεί, εάν διαπιστωθούν ενδείξεις προβλημάτων με το διαστημόπλοιο. Σε μια συνέντευξη Τύπου πριν από την πτήση, ένας ρεπόρτερ ρώτησε τους αστροναύτες εάν αυτές οι αναβολές κάνουν την πτήση τους «τρομακτική» για τους φίλους και την οικογένειά τους. Ο Barry “Butch” Wilmore είπε ότι θα ήταν λάθος να περιγράψουμε τα διάφορα τεχνικά ζητήματα ως «αναποδιές»: «Θα τα αποκαλούσαμε βήματα προς τα εμπρός. Βρίσκουμε ένα πρόβλημα και το διορθώνουμε και το έχουμε διατυπώσει στις οικογένειές μας αυτό ώστε να το καταλάβουν», πρόσθεσε. Η Sunita “Suni” Williams, που θα πιλοτάρει το διαστημόπλοιο, σχολίασε: «Είμαστε όλοι εδώ γιατί είμαστε όλοι έτοιμοι. Οι φίλοι και η οικογένειά μας το έχουν καταλάβει και το έχουμε εξηγήσει και είναι χαρούμενοι και περήφανοι που είμαστε μέρος της διαδικασίας για να τα διορθώσουμε όλα».

Όταν η NASA ανακοίνωσε ότι η SpaceX και η Boeing θα αναλάμβαναν τα παλιά «διαστημικά λεωφορεία», έδωσε και στις δύο εταιρείες ένα παρόμοιο συμβόλαιο, για την κατασκευή των σκαφών και για έξι επιχειρησιακές αποστολές. Το συμβόλαιο της SpaceX είχε αξία 2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ η Boeing έλαβε 4,2 δισεκατομμύρια δολάρια. Η SpaceX μπόρεσε να πραγματοποιήσει τη δοκιμή πτήσης με πλήρωμα το 2020. Αυτό σημαίνει ότι η Boeing είναι τέσσερα χρόνια πίσω. 

Ο Δρ Barber είπε ότι η SpaceX και άλλες νεοφυείς επιχειρήσεις είχαν μια νέα προσέγγιση στην τεχνολογική ανάπτυξη που οδήγησε σε μεγαλύτερη καινοτομία. «Έχετε μια παραδοσιακή διαστημική εταιρεία (τη Boeing) που υπάρχει εδώ και πολύ καιρό και κάνει τα πράγματα με έναν συγκεκριμένο τρόπο και έχετε μια νέα διαστημική εταιρεία που έχει κάνει τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο, χτίζοντας, δοκιμάζοντας, συντρίβοντας, μαθαίνοντας και στη συνέχεια χτίζουν ξανά και έτσι ο κύκλος ανάπτυξής τους είναι πολύ γρήγορος», είπε ο ίδιος στο BBC News.

Ο διευθυντής του προγράμματος εμπορικού πληρώματος της Boeing, Mark Nappi, δήλωσε στους δημοσιογράφους σε συνέντευξη Τύπου ότι ο εντοπισμός σφαλμάτων στις δοκιμαστικές πτήσεις ήταν ένα φυσιολογικό στάδιο της διαδικασίας για την ανάπτυξη ενός νέου διαστημικού σκάφους. «Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη έχουν συνεχή σκαμπανεβάσματα, αλλά η συνολική κλίση είναι πάντα ανοδική. Σε αυτό λοιπόν έχουμε φτάσει σήμερα. Βασικά είμαστε στην κορυφή αυτής της κλίσης».

Το γεγονός πως το διαστημικό σκάφος της Boeing είναι σε λειτουργία, σημαίνει επιπλέον ανταγωνισμό για τη SpaceX, που θα μειώσει το κόστος, σύμφωνα με τη Λίμπι Τζάκσον, η οποία είναι επικεφαλής της εξερεύνησης του διαστήματος για τη Διαστημική Υπηρεσία του Ηνωμένου Βασιλείου. «Αυτό είναι πραγματικά σημαντικό όχι μόνο για τη NASA, αλλά και για άλλους διαστημικούς οργανισμούς, όπως η Διαστημική Υπηρεσία του Ηνωμένου Βασιλείου, επειδή ξοδεύουμε τα χρήματα των φορολογουμένων για να μεταφέρουμε τους αστροναύτες μας στον ISS και θέλουμε την καλύτερη σχέση ποιότητας-τιμής», είπε στο BBC.

Με πληροφορίες από BBC