Υποτονική χαρακτηρίζεται από τους εμπόρους η αγοραστική κίνηση κατά τις φετινές θερινές εκπτώσεις που ολοκληρώνονται, σήμερα, Σάββατο 31 Αυγούστου, γεγονός στο οποίο συνετέλεσε σε μεγάλο βαθμό και η μείωση της αγοραστικής δύναμης του Έλληνα καταναλωτή.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του επιχειρηματικού κόσμου οι προσδοκίες για τόνωση της κατανάλωσης δεν ευοδώθηκαν με τον τζίρο να σημειώνει χαμηλές «πτήσεις» και πλέον ο εμπορικός κόσμος στρέφεται στις προσφορές και – ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής περιόδου – στο καλάθι με τα σχολικά είδη που έχει τεθεί ήδη σε ισχύ.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Όπως αναφέρει η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, «οι θερινές εκπτώσεις του 2024 ολοκληρώθηκαν εν μέσω πολλαπλών αντιφάσεων. Η ανάκαμψη δεν φαίνεται να εδραιώνεται στην αγορά εξαιτίας της διατήρησης των ανοδικών πιέσεων στο λειτουργικό κόστος και στις φορολογικές υποχρεώσεις. Παράλληλα, η σωρευτικά διαβρωτική επίδραση του πληθωρισμού έχει συρρικνώσει το διαθέσιμο εισόδημα, καθιστώντας τους καταναλωτές ιδιαίτερα επιφυλακτικούς, με την αβεβαιότητα στο διεθνές περιβάλλον να παραμένει. Στα θετικά περιλαμβάνονται τα μεγέθη του τουρισμού για το πρώτο εξάμηνο του έτους, σε επίπεδο εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης και ταξιδιωτικών εισπράξεων. Ωστόσο, τα αποτελέσματα περιορίζονται στις τουριστικές περιοχές, ενώ η αδύναμη εγχώρια παραγωγική βάση συνεπάγεται επιβάρυνση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, συρρικνώνοντας τον ήδη περιορισμένο δημοσιονομικό χώρο».

Σύμφωνα με την εκτίμηση των εμπόρων, συντριπτικό είναι το ποσοστό των επιχειρήσεων (85%) που θεωρεί πως φέτος οι καταναλωτές ήταν περισσότερο συγκρατημένοι στις αγορές τους συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια ενώ ιδιαίτερη σημασία έχει ότι, παρά τη σχετική συζήτηση, μόνο 4 στις 10 επιχειρήσεις (42%) στην έρευνα της ΕΣΕΕ φάνηκε να μπορούν να πραγματοποιούν πωλήσεις και εκτός φυσικού καταστήματος. Το εύρημα αυτό εκτιμάται από τους εμπόρους σημαντικό, όχι διότι φαίνεται να αντιστέκεται η μικρομεσαία εμπορική δραστηριότητα το διαδίκτυο και τις νέες τεχνολογίες αλλά κυρίως λόγω των αντικειμενικών δυσκολιών που επιβάλει το κόστος του ψηφιακού μετασχηματισμού.

Στο μεταξύ σύμφωνα και με τα αποτελέσματα της εξαμηνιαίας έρευνας του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, σε συνεργασία με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, οι 8 στις 10 επιχειρήσεις κατέγραψαν χαμηλότερο ή ίδιο τζίρο σε σχέση με πέρυσι κατά τη διάρκεια της θερινής εκπτωτικής περιόδου ενώ εκτιμάται ότι στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο η έλλειψη διαθέσιμου οικογενειακού εισοδήματος, η αύξηση των τιμών στα τρόφιμα σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη παγκόσμια οικονομική αβεβαιότητα, κάνουν δύσκολα προβλέψιμη τη συμπεριφορά του καταναλωτικού κοινού για το επόμενο εξάμηνο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Ο προβληματισμός των εμπόρων, ως προς τις δυνατότητες ανάκαμψης της εμπορικής αγοράς καταγράφεται και στην έρευνα της ΕΣΕΕ. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει η ΕΣΕΕ, δεν πρέπει να λησμονούνται δύο παράμετροι: Αφενός, το γεγονός ότι πλέον έχει εδραιωθεί η κουλτούρα των πωλήσεων εκτός φυσικού καταστήματος. Αφετέρου, η κόπωση που παρατηρείται στην αγορά εξαιτίας του σωρευτικού αποτελέσματος των πολλαπλών κρίσεων και κυρίως της συρρίκνωσης της αγοραστικής δύναμης ως συνέπεια της ακρίβειας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, ακόμη και στις περιπτώσεις όπου ο κύκλος εργασιών ενισχύθηκε κατά τη διάρκεια των θερινών εκπτώσεων, η αύξηση αυτή δεν υπερέβη το 10% για περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις ενώ αντίθετα, στις περιπτώσεις όπου ο κύκλος εργασιών υποχώρησε κατά τη διάρκεια των θερινών εκπτώσεων, η μείωση για το 69% των επιχειρήσεων ήταν ισχυρότερη και υπερέβη το 20%.

Από την πλευρά του το υπουργείο Ανάπτυξης, στο πεδίο ευθύνης του, έχει εντείνει, περαιτέρω, τους ελέγχους σε όλο το εύρος της αγοράς ενώ επιδιώκει, σταδιακά, να ενδυναμωθεί ο ρόλος των καταναλωτών στη μάχη κατά της ακρίβειας με την επιλογή της συμφερότερης τιμής και κατ’ επέκταση να ενισχυθεί ο ρόλος του στη λειτουργία του υγιούς ανταγωνισμού. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, ήδη διερευνώνται οι δυνατότητες ώστε να αυξηθεί περαιτέρω η χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-katanalotis και να γίνει «φιλικότερη» στους χρήστες.Υπενθυμίζεται ότι σήμερα οι καταναλωτές μπορούν να κάνουν σύγκριση τιμών σε περισσότερους από 3.000 κωδικούς βασικών καταναλωτικών προϊόντων σε διάφορες αλυσίδες σούπερ μάρκετ καθώς και να συγκρίνουν «καλάθια» προϊόντων αλλά σκοπός είναι, στο προσεχές διάστημα, να μπορούν να βλέπουν και ένα ιστορικό τιμών ανά προϊόν και ανά σούπερ μάρκετ, ώστε να έχουν άποψη για την πορεία διαμόρφωσης των τιμών.Επιπλέον, οι καταναλωτές θα βλέπουν στην εφαρμογή και τις τιμές των καυσίμων ανά περιοχή και ανά πρατήριο, που σήμερα αναρτώνται σε άλλη πλατφόρμα και δίπλα στις τρέχουσες τιμές θα προστεθούν και οι μέσες τιμές ανά νομό, με σκοπό να έχουν οι καταναλωτές μια ολοκληρωμένη άποψη και να πιέζονται εταιρίες και πρατηριούχοι να κρατούν όσο το δυνατόν χαμηλότερα το κόστος των καυσίμων.

Σε ισχύ το καλάθι με τα σχολικά είδη

Στο μεταξύ για το επόμενο δίμηνο, ο τζίρος στο λιανεμπόριο θα συγκεντρωθεί στα είδη που σχετίζονται με τη νέα σχολική χρονιά.

Με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα για την έναρξη της σχολικής χρονιάς, τέθηκε σε ισχύ από την Τετάρτη  28 Αυγούστου έως και τις 15 Οκτωβρίου, το καλάθι με τα σχολικά είδη για το οποίο ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, έχει ζητήσει από τις επιχειρήσεις να εξαντληθούν όλα τα περιθώρια  μείωσης του κέρδους και οι τιμές να είναι καλύτερες από πέρυσι. Στο πλαίσιο αυτό, ξεκίνησαν αυστηροί έλεγχοι από την πλευρά της πολιτείας για το περιθώριο κέρδους και τις ανατιμήσεις στα σχολικά είδη. Υπενθυμίζεται ότι το πρόστιμο για σχετικές παραβάσεις έχει πενταπλαστιαστεί και έχει ανέλθει στα 5 εκατ. ευρώ μετά από νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Ανάπτυξης.Στο καλάθι του μαθητή εντάσσονται: σχολικές τσάντες, κασετίνες. τετράδια / μπλοκ (και ετικέτες τετραδίων και καλύμματα), μολύβια ξύλινα ή μηχανικά, χρωματιστοί μαρκαδόροι / ξυλομπογιές, στυλό, γόμες, ξύστρες, διαβήτες, χάρακες (σετ γεωμετρικών οργάνων) και φωτοτυπικό χαρτί.Η ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού για τα προϊόντα που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία γίνεται υποχρεωτικά: α) Μέσω ειδικού σήματος που τοποθετείται επί των προϊόντων ή στο φυσικό ή στον ηλεκτρονικό χώρο πώλησής τους ή σε κάθε μέσο με το οποίο τα προϊόντα διαφημίζονται στον καταναλωτή, β) μέσω ανάρτησης, στην είσοδο κάθε καταστήματος, ευκρινούς λίστας/καταλόγου των προϊόντων που συνθέτουν το καλάθι του νοικοκυριού καθώς και των τιμών στις οποίες προσφέρονται τα προϊόντα και γ) μέσω ενός τουλάχιστον ξεχωριστού σημείου πώλησης, σε περίοπτη θέση του καταστήματος, στο οποίο τοποθετούνται και διατίθενται στο καταναλωτικό κοινό συγκεντρωμένα τα προϊόντα.Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι αν τα αποθέματα προϊόντος που συμμετέχει στην πρωτοβουλία εξαντληθούν σε ένα ή περισσότερα καταστήματα, οι επιχειρήσεις οφείλουν να αντικαθιστούν προσωρινά το προϊόν που εξαντλήθηκε με αντίστοιχο προϊόν που διατίθεται στην ίδια ή χαμηλότερη τιμή και στην ίδια ή μεγαλύτερη ποσότητα.Αν δεν υπάρχει τέτοιο προϊόν στο κατάστημα, οι υπόχρεοι μεριμνούν για την τροφοδοσία του καταστήματος στο οποίο εξαντλήθηκε το προϊόν εντός δύο ημερών με επαρκή ποσότητα του προϊόντος που εξαντλήθηκε ή ενημερώνουν το υπουργείο Ανάπτυξης και την ψηφιακή πλατφόρμα e-katanalotis για την οριστική αντικατάσταση του προϊόντος στο σύνολο των καταστημάτων τους. Το νέο προϊόν θα πρέπει επίσης να βρίσκεται σε επάρκεια. Η οριστική αντικατάσταση προϊόντος επιτρέπεται για μία μόνο φορά μέχρι την νέα τακτική υποβολή καταλόγου προϊόντων.«Θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατό, ώστε να ελαφρύνουμε τον οικογενειακό προϋπολογισμό ενόψει της φετινής σχολικής χρονιάς» έχει δηλώσει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης Ελλάδος Κώστας Γεράρδος

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς Βασίλης Κορκίδης εξέφρασε την πεποίθησή του ότι το καλάθι του μαθητή έρχεται για να συγκρατήσει τις τιμές των βασικών σχολικών ειδών. Πέρυσι, οι τιμές στα σχολικά αναλώσιμα είδη εμφάνισαν αύξηση άνω του 10%, ενώ, σύμφωνα με την ετήσια μείωση 6% των τιμών στα χαρτικά τον Ιούλιο, εκτιμάται πως φέτος δεν θα έχουμε αυξήσεις, παρά τον τετραπλασιασμό του μεταφορικού κόστος των εισαγωγών από Κίνα το 2024. Έτσι, υπολογίζεται, πως το μέσο κόστος της σχολικής λίστας θα κυμαίνεται, ανάλογα την σχολική ηλικία από 20 έως 50 ευρώ. Βεβαίως, προσθέτει ο ίδιος, πρέπει να επισημανθεί, ότι η σχολική λίστα δεν εξαντλείται στη γραφική ύλη και στα αναλώσιμα, αφού συνήθως περιλαμβάνει και άλλα είδη, όπως σχολικά βοηθήματα, είδη ζωγραφικής και χειροτεχνίας, ξενόγλωσσα βιβλία, φόρμες γυμναστικής και άλλα συμπληρωματικά προϊόντα και δραστηριότητες, οι τιμές των οποίων δεν συμπεριλαμβάνονται στο καλάθι.

Σύμφωνα με τον κ. Κορκίδη: «Οι εισαγωγείς, οι ελληνικές επιχειρήσεις κατασκευής σχολικών και χαρτικών ειδών και, βεβαίως, εμπορικά και βιβλιοχαρτοπωλεία, καλούνται, για άλλη μια φορά, να βάλουν πλάτη και να κρατήσουν τις τιμές σε χαμηλά επίπεδα, καθώς είναι απόλυτη ανάγκη να στηριχθεί η ελληνική οικογένεια, ώστε τα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε όλα τα απαραίτητα εφόδια. Επίσης, εάν θέλουμε να σταματήσουμε την απώλεια των περίπου 9 δις. ευρώ ετήσιων πωλήσεων από e-shops τρίτων χωρών στην ελληνική αγορά, είμαστε υποχρεωμένοι να γίνουμε, όσο το δυνατόν πιο ανταγωνιστικοί. Πρέπει λοιπόν να δώσουμε κίνητρα με προσιτές τιμές, όλο τον χρόνο στους εγχώριους διαχρονικούς πελάτες μας, ώστε να επιλέγουν να κάνουν τις αγορές τους, είτε φυσικά, είτε ψηφιακά από τα ράφια ελληνικών καταστημάτων. Ο συνδυασμός εκπτώσεων, προσφορών και καλαθιών λειτουργεί υπέρ των καταναλωτών».