Με τον S&P 500 να απέχει σχεδόν 4% από το ιστορικό του υψηλό που κατέγραψε νωρίτερα μέσα στον Ιούλιο, οι αγορές δείχνουν να διορθώνουν ήπια μέχρι στιγμής. Σε αυτό, βέβαια, συνέβαλε και η άνοδος άνω του 1% που σημείωσαν οι βασικοί δείκτες της Wall Street στις συναλλαγές της Παρασκευής, μετά τα ενθαρρυντικά στοιχεία για τον πληθωρισμό. Η γενικότερη, ωστόσο, αίσθηση είναι ότι τα χρηματιστήρια έχουν εισέλθει σε περίοδο αυξημένης μεταβλητότητας και οποιαδήποτε σοβαρή… αφορμή, θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμα και σε επικίνδυνο sell-off.

Μία απότομη και μεγάλη πτώση δηλαδή, ανάλογη με αυτή που σημειώθηκε την περασμένη Τετάρτη, όταν οι τεχνολογικοί κολοσσοί είδαν τους επενδυτές να ρευστοποιούν σχεδόν μαζικά, με αποτέλεσμα να εξαϋλωθούν περίπου 1 τρισ. δολάρια κεφαλαιοποίησης, στη χειρότερη μέρα για τη Wall από το 2022. Το τεχνολογικό sell-off ανάγκασε πολλούς αναλυτές να κάνουν λόγο για την «ώρα της κρίσης» για τις μετοχές και το «σημείο καμπής» που θα έχει ως αποτέλεσμα οι αγορές να διορθώσουν με θόρυβο. 

Οι big tech έχουν μία ευκαιρία να… γυρίσουν το παιχνίδι την εβδομάδα που ξεκινά, αν και πολλοί αναλυτές προειδοποιούν ότι ίσως να είναι αργά. Την Τρίτη ανακοινώνει αποτελέσματα η Microsoft και τη σκυτάλη παίρνει την Τετάρτη η Meta, με την Apple και την Amazon να ακολουθούν την Πέμπτη. Αν αυτοί οι κολοσσοί απογοητεύσουν, τότε οι αγορές θα περάσουν μία πολύ κρίσιμη δοκιμασία. Η βασική ανησυχία των επενδυτών σχετίζεται με τη συμπίεση των περιθωρίων κέρδους λόγω των αυξημένων επενδύσεων στο πεδίο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Αυτός ήταν άλλωστε ο λόγος που ενώ η Google εμφάνισε υψηλότερα των εκτιμήσεων έσοδα, συνέβαλε στο sell-off της περασμένης Τετάρτης, καθώς οι επενδύσεις για την AI μόνο στο β’ τρίμηνο ανήλθαν σε 13 δισ. δολάρια. 

Πλέον, η κυρίαρχη αντίληψη είναι ότι μία σοβαρή διόρθωση είναι αναπόφευκτη και τα μόνα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν είναι το πότε θα συμβεί και πόσο μεγάλη θα είναι. Δεν είναι παράλογο να υπάρχει αυτή η αίσθηση στην ατμόσφαιρα, καθώς μετά από ένα ράλι σχεδόν 7 ετών, ο τεχνολογικός Nasdaq έχει τριπλασιάσει την κεφαλαιοποίησή του. Το γεγονός, μάλιστα, ότι η τελευταία φορά που είχε φτάσει σε τέτοια επίπεδα ήταν πριν σκάσει η φούσκα των dot.com, ενισχύει τα επιχειρήματα όσων πιστεύουν ότι η ιστορία θα επαναληφθεί. 

Είναι επίσης λογικό να προκαλείται ένας μικρός πανικός στις παγκόσμιες αγορές, όταν οι μετοχές των αμερικανικών τεχνολογικών μεγαθηρίων, όπως η Microsoft, η Nvidia, η Apple και η Google, δέχονται τόσο ισχυρό πλήγμα μέσα σε μία ημέρα, με τις απώλειες να ξεπερνούν το 6%. Οι επενδυτές φοβούνται ότι το ράλι που πυροδότησε, και τροφοδοτεί για πάνω από ενάμιση χρόνο η φρενίτιδα για την Τεχνητή Νοημοσύνη, φτάνει στο τέλος του. Γι’ αυτό σε οποιαδήποτε σημαντική αφορμή είναι πολύ πιθανό να δούμε ακόμη μεγαλύτερο, κυρίως σε διάρκεια, sell-off.

Την ίδια ώρα, οι αγορές ομολόγων ανησυχούν για την πιθανότητα ύφεσης σε ΗΠΑ και Ευρώπη, λόγω των επιπτώσεων της διετίας των πολύ υψηλών επιτοκίων, ενώ οι αγορές των εμπορευμάτων φοβούνται ότι θα επαναληφθεί η οικονομική επιβράδυνση που σημείωσε η Κίνα το 2015.

Το θέμα είναι αν υπάρχουν πλέον ασφαλή καταφύγια που μπορούν να προστατεύσουν τους επενδυτές στην περίπτωση που συμβεί… το μοιραίο. Ενώ ο χρυσός και άλλα assets χαμηλού ρίσκου, όπως τα κρατικά ομόλογα ισχυρών οικονομιών, όπως των ΗΠΑ, της Γερμανίας κλπ, παραδοσιακά παίζουν αυτό το ρόλο, έχουν καταγραφεί περιπτώσεις στο παρελθόν που η πτώση ήταν γενικευμένη. 

Ο χρυσός, πάντως, συνεχίζει να αποτελεί για πολλούς το μοναδικό ακλόνητο ασφαλές καταφύγιο. Να πούμε σε αυτό το σημείο ότι ο χρυσός βρίσκεται περίπου 4,2% χαμηλότερα από τα ιστορικά του υψηλά, με την τιμή του να έχει ενισχυθεί κατά 22,61% τον τελευταίο χρόνο. Η JP Morgan εκτιμά ότι η τιμή του χρυσού θα κυμανθεί κατά μέσο στα 2.500 δολάρια στο τελευταίο τρίμηνο του 2024, που είναι και τρίμηνο προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ. Όμως αυτή η πρόβλεψη δεν έχει συμπεριλάβει τον κίνδυνο διόρθωσης στις αγορές, καθώς και τον κίνδυνο γεωπολιτικών αναταράξεων.