Tου Μανόλη Καψή

Δεν ξέρω αν η νίκη του σερ Στάρμερ στις εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο άνοιξε την όρεξη στο ΠΑΣΟΚ, σίγουρα προκάλεσε μια αισιοδοξία, αν κρίνουμε τουλάχιστον από τους υποψηφίους προέδρους που έφθασαν τους 8 ζωή να έχουν. Χθες ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της και η Αννα Διαμαντοπούλου.

Η αλήθεια είναι ότι πολλοί είδαν πίσω από τη νίκη των Εργατικών τη διάψευση της θεωρίας περί υπερ-δεξιάς στροφής της Ευρώπης και έσπευσαν να μελετήσουν το φαινόμενο Στάρμερ. Που σημειωτέον (ας το επαναλάβουμε) δεν αύξησε θεαματικά τα ποσοστά του, αλλά τόσο όσο να κερδίσει σχεδόν σε όλες τις μονοεδρικές περιφέρειες (που είναι το εκλογικό σύστημα στη Μεγάλη Βρετανία), απέναντι στους Συντηρητικούς που κατέβηκαν διασπασμένοι, με τον Φάρατζ να τους κλέβει ένα κρίσιμο 14%.

Άλλωστε είναι της μόδας η αντιγραφή. Εδώ ορισμένοι προσπαθούν να ξεπατικώσουν το νέο Front Populaire στη Γαλλία – αν και ήδη μάλλον δεν στέκεται καλά το Front, αν κρίνουμε από την αδυναμία του να συμφωνήσει στον προτεινόμενο πρωθυπουργό και στο κυβερνητικό πρόγραμμα – στον Στάρμερ θα κολώσουν; Που μεταξύ μας, δεν έκανε και κάτι εξαιρετικά πρωτότυπο. Το είχε κάνει στο παρελθόν και ο Τόνι Μπλερ, επίσης με επιτυχία. Έστρεψε ξανά το κόμμα προς το κέντρο και διεκδίκησε τη μετριοπαθή ψήφο. (Ας τα βλέπουν αυτά και στη Νέα Δημοκρατία a propos).

Προσωπικά, αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση, είναι ότι ο νέος πρωθυπουργός των Ηνωμένου Βασιλείου, σε όλη τη διάρκεια του μετασχηματισμού του Εργατικού κόμματος από ούλτρα αριστερό κόμμα σε κόμμα εξουσίας, αρνήθηκε πεισματικά να υποκύψει στις σειρήνες του λαϊκισμού και δεν υποσχέθηκε όλα σε όλους, όπως είναι το σύνηθες στην Ελλάδα. Μάλιστα είχε το θάρρος να πει όχι, ακόμα και στα αιτήματα των σκληρά εργαζομένων στο δοκιμαζόμενο Εθνικό Σύστημα Υγείας και μάλιστα λίγο πριν από τις εκλογές. Δεν του έκανε κακό αν κρίνουμε από το αποτέλεσμα. Ο κανόνας που υπηρέτησε ήταν κοινωνική ευαισθησία μεν, αλλά με δημοσιονομική αυστηρότητα και αυτόν τον κανόνα τον υπηρέτησε μέχρι τέλους.

Άλλωστε το εκλογικό σώμα στη Μεγάλη Βρετανία είναι επιφυλακτικό με τις μεγάλες και δαπανηρές υποσχέσεις, αφού συνήθως οι μεγάλες δαπάνες σημαίνουν και νέους φόρους. Εμείς το ξέρουμε καλύτερα. Ενίοτε φέρνουν και μνημόνια…

Enter στο σημείο αυτό η Αννα Διαμαντοπούλου. Κανείς από τους υποψηφίους προέδρους του ΠΑΣΟΚ δεν έχει προφίλ πιο κοντά σε αυτό του νέου Βρετανού πρωθυπουργού, τουλάχιστον όσον αφορά τις απόψεις για την οικονομία και τις μεταρρυθμίσεις. Το κεντρώο προφίλ, ας το πούμε έτσι. Είναι αυτά τα προσόντα – μαζί με την κυβερνησιμότητα – αρκετά όμως για να κάνει την έκπληξη η πρώην επίτροπος στις εσωκομματικές εκλογές;

Η Άννα Διαμαντοπούλου δεν ήταν έτοιμη να γίνει υπουργός του Μητσοτάκη, είναι ο συνήθης αντίλογος σε όσους αντιδρούν στην υποψηφιότητά της, χρεώνοντάς της δεξιά απόκλιση. Αυτό δεν εννοεί ο Χάρης Δούκας όταν επαναλαμβάνει στη διάρκεια της καμπάνιας – που έχει ήδη ξεκινήσει για να κερδίσει τον Νίκο Ανδρουλάκη – ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θα γίνει δεκανίκι της Νέας Δημοκρατίας; (σ.σ. για να είμαστε ακριβείς, η κ. Διαμαντοπούλου ήταν η επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη για να διεκδικήσει η Ελλάδα την προεδρία του ΟΑΣΑ και όχι για να μετάσχει στην κυβέρνηση).

Θα ψηφίσει ο ψηφοφόρος του ΠΑΣΟΚ για αρχηγό, ένα πρόσωπο που “φλέρταρε” με τη Νέα Δημοκρατία; Ή τουλάχιστον έδειχνε ανοχή στην επιστροφή στην κανονικότητα, που ήταν το αφήγημα Μητσοτάκη της πρώτης τετραετίας; Που δεν ανέβηκε στα κάγκελα για τις υποκλοπές;

Οι δυσκολίες του εγχειρήματος της κ. Διαμαντοπούλου είναι πολλές. Η επανασύνδεση με τον χώρο του κομματικού ΠΑΣΟΚ, από τον οποίο έχει αποστασιοποιηθεί εδώ και πολλά χρόνια, θα είναι μια δύσκολη διαδικασία. Το αντιδεξιό συναίσθημα είναι ισχυρό μεταξύ των ψηφοφόρων του Κινήματος και η πρώην υπουργός Παιδείας είναι βέβαιον ότι θα δεχθεί ουκ ολίγα χτυπήματα κάτω από τη ζώνη. Η εσωκομματική διαδικασία μπορεί να γίνει αμείλικτη και αδελφοκτόνος. Να θυμίσουμε ότι κάποιοι έσπευσαν να “χρεώσουν” σε έναν από τους υποψηφίους προέδρους, ακόμα και τους πράσινους συνδικαλιστές της σπείρας των εκβιαστών, που δρούσαν στο Υπουργείο Πολιτισμού και στον Δήμο Αθηναίων…

Ναι, οι δυσκολίες θα είναι μεγάλες, οι εκτιμήσεις είναι πολύ παρακινδυνευμένες, αλλά πιθανότατα είναι μάλλον λάθος να βλέπουμε τη διαδικασία ως έναν αγώνα όπου ένα συγκεκριμένο κοινό ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ εξετάζει τους υποψηφίους, μετράει πόσο αυθεντικό ΠΑΣΟΚ είναι ο καθένας, πόσο πράσινος είναι ο υποψήφιος και ανάλογα ψηφίζει. Μάλλον ποιος υποψήφιος μπορεί να κερδίσει τον Μητσοτάκη θα είναι το κριτήριο…

Θέλω να πω ότι το εκλογικό σώμα θα διαμορφωθεί από τους υποψηφίους. Άλλο θα είναι το εκλογικό σώμα που θα εμφανιστεί στις τοπικές να ψηφίσει τον Οκτώβριο, αν η αντιπαράθεση ήταν ανάμεσα στον Νίκο Ανδρουλάκη και τον Χάρη Δούκα, άλλο κοινό θα μετάσχει στις εσωκομματικές εκλογές, αν η μάχη θα δοθεί ανάμεσα στους Ανδρουλάκη, Δούκα και Άννα Διαμαντοπούλου. Οι ψηφοφόροι είναι ένα ρευστό μέγεθος που θα διαμορφωθεί ανάλογα με τη δυναμική των υποψηφίων.

Η πρώην επίτροπος απευθύνεται σε ένα κεντρώο κοινό που σήμερα έχει μετακομίσει στη Νέα Δημοκρατία και θέλει να το διεκδικήσει. Θέλει να επιστρέψει η σοσιαλδημοκρατία στο προσκήνιο και να κάνει το ΠΑΣΟΚ κόμμα εξουσίας. Η πρώτη της εμφάνιση, με ένα κείμενο ιδεών και προθέσεων, είχε τη σοβαρότητα, την επιμέλεια και την οργάνωση που την διακρίνει. Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρει και αν θα αποτελέσει έτσι κίνδυνο για την μονοκρατορία του Κυριάκου Μητσοτάκη (θα πρέπει πρώτα να κερδίσει τις καρδιές των πασόκων), αλλά τώρα που το ρεπερτόριο του Στέφανου Κασσελάκη εξαντλείται και η παράσταση ΣΥΡΙΖΑ δεν προσφέρει πλέον θέαμα, ενδεχομένως να βρούμε ξανά ενδιαφέρον για την κομματική κουζίνα.