Στις 19 Ιουνίου 2024 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας των Μεταφορών (ETSC) δημοσιοποίησε την έκθεση του για την οδική ασφάλεια στην Ευρώπη το 2023. Για μια ακόμα χρονιά οι θάνατοι και οι τραυματισμοί από τροχαία δυστυχήματα και τροχαία ατυχήματα στην Ευρώπη απέχουν πολύ από τους στόχους που τέθηκαν τόσο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

20.418 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στους δρόμους της ΕΕ το 2023, μια μείωση 1% σε σύγκριση με το 2022 (που κι αυτή πιθανότατα θα αναιρεθεί όταν κατατεθούν τα οριστικά στοιχεία από όλες τις χώρες), τη στιγμή που ήταν απαραίτητη η μείωση κατά 6,1% προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για μείωση 50% έως το 2030.

Για τρίτη συνεχή δεκαετία σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι στόχοι που τέθηκαν δεν συνοδεύονται από την παραμικρή υποχρεωτικότητα στη λήψη μέτρων

Από την επεξεργασία της έκθεσης από τον πανελλαδικό σύλλογο «SOS Τροχαία Εγκλήματα» είναι φανερό πως για τρίτη συνεχή δεκαετία σε ευρωπαϊκό επίπεδο «οι στόχοι που τέθηκαν αποδεικνύονται ψευδεπίγραφοι στο βαθμό που δεν συνοδεύονται από την παραμικρή υποχρεωτικότητα στη λήψη μέτρων από τα κράτη μέλη». Εντύπωση προκαλεί ακόμα μια φορά ότι από τις πέντε ασφαλέστερες χώρες Νορβηγία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Δανία, Ελβετία οι τρείς (Νορβηγία, Ην. Βασίλειο, Ελβετία) δεν είναι μέλη της ΕΕ.

Η ελληνική πραγματικότητα

Όσον αφορά στην Ελλάδα τα (προσωρινά) στοιχεία που παρατίθενται, με 621 νεκρούς, προκαλούν θλίψη και οργή. Θλίψη γιατί το μεγάλο αριθμό νεκρών και οργή για την παντελή έλλειψη μέτρων για τον περιορισμό των τροχαίων συγκρούσεων και των θυμάτων τους. Η εμφανιζόμενη μείωση των θανάτων κατά 5% σε σχέση με το 2022 στη χώρα μας υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να εξανεμιστεί μόλις οριστικοποιηθούν τα στοιχεία, αφού όλα τα τελευταία χρόνια καταγράφεται μια αύξηση γύρω στα 20 θύματα όταν η ΕΛΣΤΑΤ τα ανακοινώνει.

Ανάμεσα σε 32 αναφερόμενες χώρες για το 2023 η Ελλάδα μοιράζεται με τη Πορτογαλία την 26η θέση με 60 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκων, συνεχίζοντας μια μακρόχρονη παράδοση (27η το 2022, 26η το 2021) με τον αριθμό των νεκρών να υπερβαίνει κατά πολύ τον ευρωπαϊκό «μέσο όρο» (46) αλλά να υπολείπεται ακόμα και από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 2013! (55).

Η υπερβολική ταχύτητα, η κατανάλωση αλκοόλ και ουσιών κατά τη διάρκεια της οδήγησης και οι παραβάσεις που αφορούν στην οδηγική συμπεριφορά συγκαταλέγονται στις βασικές αιτίες των τροχαίων δυστυχημάτων και ατυχημάτων.

«Καμπανάκια» από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τα τροχαία δυστυχήματα αποτελούν την νούμερο ένα αιτία θανάτου για τους νέους 15-29 ετών. Τα στατιστικά στοιχεία σοκάρουν και ταυτόχρονα θυμίζουν την αναγκαιότητα της κυκλοφοριακής παιδείας από τις πολύ μικρές ηλικίες.

• Περίπου 1,19 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από τροχαία ατυχήματα.
• Οι τραυματισμοί από τροχαία ατυχήματα είναι η κύρια αιτία θανάτου για παιδιά και νέους ενήλικες ηλικίας 5-29 ετών.
• Το 92% των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων παγκοσμίως συμβαίνουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, παρόλο που οι χώρες αυτές διαθέτουν περίπου το 60% των οχημάτων παγκοσμίως.
• Περισσότεροι από τους μισούς θανάτους από τροχαία δυστυχήματα αφορούν ευάλωτους χρήστες του οδικού δικτύου, συμπεριλαμβανομένων των πεζών, των ποδηλατών και των μοτοσικλετιστών.
• Τα τροχαία δυστυχήματα κοστίζουν στις περισσότερες χώρες το 3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος τους.

Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών έχει θέσει τον φιλόδοξο στόχο να μειωθεί στο μισό ο παγκόσμιος αριθμός των θανάτων και των τραυματισμών από τροχαία δυστυχήματα έως το 2030.

«Οι κυβερνήσεις πρέπει να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση της οδικής ασφάλειας με ολιστικό τρόπο» σημειώνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας απαιτώντας «δράσεις που αφορούν την ασφάλεια των δρόμων, των οχημάτων και όλων των χρηστών του οδικού δικτύου».