Από κόσκινο περνά η ΑΑΔΕ όλες τις γονικές παροχές και τις δωρεές χρηματικών ποσών, καθώς, μέσω των διασταυρώσεων που πραγματοποιούνται στις τραπεζικές καταθέσεις εντοπίζονται περιπτώσεις καταστρατήγησης της νομοθεσίας.

Οι δωρητές και οι δωρεοδόχοι μπλέκουν τόσο με την επιβολή φόρου δωρεάς και προστίμου, αλλά και με έλεγχο πόθεν έσχες, εάν δηλαδή το ποσό που δωρήθηκε προκύπτει από τα εισοδήματα που έχει δηλώσει στην εφορία ο δωρητής.

Το αφορολόγητο για τις δωρεές και τις γονικές παροχές χρημάτων αυξήθηκε στο ποσό των 800.000 ευρώ από τον Οκτώβριο του 2021, αλλά για να ισχύει, απαιτείται να τηρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Σε διαφορετική περίπτωση επιβάλλεται φόρος 10% από το πρώτο ευρώ συν πρόστιμο το οποίο ανέρχεται στο 50% του φόρου.

Το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ ισχύει για τις δωρεές και γονικές παροχές χρημάτων μεταξύ συγγενών Α΄ βαθμού σε ευθεία γραμμή (γονιός προς τέκνο, παππούδες σε εγγόνια ή το αντίστροφο) ενώ μεταξύ των αδελφών οι δωρεές χρημάτων φορολογούνται με 20%.

Σε μια τελευταία περίπτωση που εντόπισε η ΑΑΔΕ, μέσω των κινήσεων τραπεζικών λογαριασμών προέκυψε πως υπήρξε τριγωνική συναλλαγή, προκειμένου να παρακαμφθεί ο φόρος δωρεάς και να ισχύσει το αφορολόγητο.

Το τρίγωνο του… φόρου

Σε μια περίπτωση, επιχειρήθηκε η αδελφή να βοηθήσει τον αδελφό της, με ένα χρηματικό ποσό να αποκτήσει κατοικία. Όμως. η απευθείας δωρεά των χρημάτων θα φορολογούνταν με 20%.

Για να παρακαμφθεί η φορολογία, η αδελφή μετέφερε το ποσό των 60.000 ευρώ στη μητέρα της και κατόπιν η μητέρα μετέφερε το ποσό στον γιό της.

Όμως, όπως αποδεικνύεται από το ιστορικό της υπόθεσης όπως το καταγράφει η απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, η μεταφορά του ποσού, έγινε την ίδια ημέρα και με διαφορά μιας ώρας.

Συγκεκριμένα στις 20 Δεκεμβρίου 2022 υποβλήθηκαν σε ΔΟΥ της Αττικής, δύο δηλώσεις δωρεάς ποσού 60.000 ευρώ από την κόρη προς τη μητέρα και από τη μητέρα στον γιο.

Οι δηλώσεις αφορούσαν τη μεταφορά ποσού 60.000 ευρώ, που έγινε στις 29 Σεπτεμβρίου 2022 και ώρα 10:03:19, από την κόρη στη μητέρα, ενώ μία ώρα αργότερα, στις 11:03:52, πραγματοποιήθηκε μεταφορά ποσού 60.000,00 ευρώ, από λογαριασμό της μητέρας στην υιό.

Αμέσως χτύπησε καμπανάκι και έγινε φορολογικός έλεγχος, μέσα από τον οποίο η συναλλαγή χαρακτηρίστηκε «τριγωνική», για να αποφύγουν τον φόρο δωρεάς.

Στο πλαίσιο αυτό καταλόγισε φόρο δωρεάς και πρόστιμο, για το ποσό των 60.000,00 ευρώ, ύψους 18.000 ευρώ.

Ο φόρος υπολογίστηκε με 20% (=12.000,00 ευρώ) και επιπλέον πρόστιμο (50%) επί του φόρου που δεν καταβλήθηκε ήτοι 6.000,00 ευρώ.

Ο δωρεοδόχος προσέφυγε στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, η οποία όμως απέρριψε την προσφυγή και επικύρωσε το πρόστιμο των 18.000 ευρώ, τονίζοντας, ότι η συναλλαγή συνιστούν «τριγωνική συναλλαγή» και απαγορεύεται.

Ειδικότερα αναφέρει ότι, στις περιπτώσεις διαδοχικών δωρεών μεταξύ προσώπων της Α’ κατηγορίας της φορολογικής κλίμακας, με συνέπεια εν τέλει να λαμβάνει χώρα δωρεά μεταξύ προσώπων που δεν ανήκουν στην κατηγορία αυτή (π.χ. δωρεά από τέκνο σε γονέα και εν συνεχεία δωρεά από αυτόν τον γονέα σε άλλο τέκνο), διερευνώνται οι πραγματικές συνθήκες και η σκοπιμότητα των δωρεών αυτών.

Διερευνάται κυρίως το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ αυτών, για να διαπιστωθεί αν τίθεται θέμα καταστρατήγησης των υπόψη διατάξεων.

Συναφώς, κρίσιμο είναι το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει μεταξύ των διαδοχικών δωρεών. Εάν αυτό είναι σύντομο, ενδεικτικά όχι μεγαλύτερο των έξι μηνών, προκύπτει ισχυρή ένδειξη ότι, κατ’ αρχήν, οι διαδοχικές δωρεές έχουν γίνει προς το σκοπό αυτό και, εφόσον ο σκοπός καταστρατήγησης τεκμηριώνεται και από τα υπόλοιπα στοιχεία και πραγματικά περιστατικά, επιβάλλεται σε βάρος του τελευταίου (πραγματικού) δωρεοδόχου φόρος δωρεών, ως η δωρεά να είχε πραγματοποιηθεί απευθείας από τον πραγματικό δωρητή προς τον τελικό δικαιούχο αυτή.

Αντιστρόφως, εάν μεσολαβεί ικανό χρονικό διάστημα μεταξύ των ως άνω διαδοχικών δωρεών, ενδεικτικά εάν εκτείνεται πέραν του εξαμήνου συνάγεται καταρχήν ότι οι διαδοχικές δωρεές δεν έχουν γίνει με σκοπό καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, εκτός εάν η ελεγκτική αρχή τεκμηριώσει με συγκεκριμένα στοιχεία την καταστρατήγηση αυτών.