Της Zuzanna Gwadera

Στις 12 Μαρτίου, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ενέκρινε πιθανή ξένη στρατιωτική πώληση πολλαπλών τύπων πυραύλων αέρος στην Πολωνία. Η Υπηρεσία Συνεργασίας για την Αμυντική Ασφάλεια (DSCA) ανακοίνωσε την απόφαση την ημέρα της επίσκεψης του Πολωνού Προέδρου Αντρέι Ντούντα και του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ στον Λευκό Οίκο.

Πιο συγκεκριμένα, η DSCA ενέκρινε την πιθανή πώληση υλικού 1,77 δισεκατομμυρίων δολαρίων που περιλαμβάνουν έως και 821 AGM-158B-2 JASSM-ER πυραύλων κρουζ επίθεσης από αέρος (LACM), καθώς και σχετικού εξοπλισμού και υποστήριξης. 

Πρόκειται για πύραυλο (Air to Ground Missile) πλεύσης, χαρακτηριστικών stealth, που σχεδιάστηκε για την καταστροφή στόχων υψηλής αξίας, εκτοξευόμενος από αεροσκάφη εκτός της ακτίνας της αεράμυνας του αντιπάλου, με εμβέλεια άνω των 930 χιλιομέτρων.

Η Βαρσοβία αγόρασε για πρώτη φορά το JASSM-ER τον Δεκέμβριο του 2016 – 70 από αυτά, για χρήση στο μαχητικό αεροσκάφος F-16C/D (Block 52+) Fighting Falcon – ως μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας βελτίωσης της ικανότητας κρούσης μεγάλης εμβέλειας. Οι πρώτες παραδόσεις παραλήφθηκαν τον Ιανουάριο του 2017. Ο κατασκευαστής του πυραύλου, η Lockheed Martin, εργάζεται για την ενσωμάτωση του JASSM στο μαχητικό αεροσκάφος F-35 Lightning II. Η Πολωνία αγόρασε 32 μαχητικά F-35A το 2020, τα οποία αναμένεται να παραδοθούν από το 2025.

Η ιδέα της λειτουργίας της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ πίσω από το JASSM-ER είναι η χρήση του όπλου στα πρώτα στάδια της σύγκρουσης (πριν αποκατασταθεί η εναέρια υπεροχή) και αργότερα εναντίον υψηλής αξίας στόχων με ισχυρή άμυνα. Το βεληνεκές του πυραύλου επιτρέπει στους χειριστές να χτυπήσουν το έδαφος ενός αντιπάλου σε βεληνεκές στάσης, μειώνοντας τον κίνδυνο εμπλοκής αεροσκαφών από αεράμυνες μεγάλης εμβέλειας. Εάν η πώληση προχωρήσει όπως είχε προγραμματιστεί, θα υπερδεκαπλάσιάσει το οπλοστάσιο JASSM-ER της Πολωνίας – επιτρέποντας στην πολωνική Πολεμική Αεροπορία να έχει τη δυνατότητα ποικιλία στόχων.

Οι μακροπρόθεσμες φιλοδοξίες της Βαρσοβίας

Η Πολωνία επιδίωξε να ενισχύσει τις δυνατότητές της μεγάλης εμβέλειας χτυπημάτων και αποτροπής από το 2013. Αυτή η επιτακτική ανάγκη έχει αυξηθεί μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Εκτός από το JASSM-ER, η Βαρσοβία έχει εκφράσει προηγουμένως ενδιαφέρον για την προμήθεια του UGM -109 Tomahawk LACM για τα σχεδιαζόμενα πετρελαιοκίνητα υποβρύχια της στο πλαίσιο του προγράμματος Orka. Το Tomahawk είναι ικανό να μεταφέρει μια κεφαλή 450 κιλών σε εμβέλεια 1.600 km. Το πρόγραμμα υποβρυχίων βρίσκεται επί του παρόντος στη φάση διαβούλευσης της αγοράς με την παράδοση απίθανο να γίνει πριν από το 2030.

Το πολωνικό Ναυτικό σχεδιάζει επίσης να αποκτήσει νέα σκάφη  που θα είναι εξοπλισμένα με το σύστημα κάθετης εκτόξευσης Mk 41. Αυτά τα πλοία, τα οποία μπορεί να μπορούν να εκτοξεύσουν το Tomahawk, δεν σχεδιάζεται να παραδοθούν πριν από το 2028. Ενώ οι ΗΠΑ έχουν γίνει πιο δεκτικές στις εξαγωγές Tomahawk – εγκρίνοντας τις πωλήσεις στην Ιαπωνία και την Αυστραλία το 2022 και 2023, αντίστοιχα – η Ουάσιγκτον μπορεί να είναι πιο απρόθυμη για την εξαγωγή του πυραύλου σε ορισμένους συμμάχους της Ανατολικής Ευρώπης λόγω ανησυχιών για το βεληνεκές του: εκτοξευόμενος από οποιοδήποτε σημείο της Βαλτικής Θάλασσας, η Μόσχα βρίσκεται εντός της εμβέλειας του πυραύλου άνω των 1.600 km.

Καθώς η ναυτική ενίσχυση της Πολωνίας θα χρειαστεί λίγο χρόνο για να καρποφορήσει, η επέκταση του βάθους του αποθέματος πυραύλων που εκτοξεύεται από αέρος μπορεί να προσφέρει στη Βαρσοβία μια πιο άμεσα διαθέσιμη επιλογή για να ενισχύσει την αποτρεπτική της δύναμη – ειδικά επειδή έχει ήδη σημαντική εμπειρία με τέτοια συστήματα.

Τα χρήματα έχουν σημασία

Ενώ οι αριθμοί των πυραύλων που ενέκρινε το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ για πώληση μπορεί να μην μεταφραστούν απαραίτητα στους αριθμούς των τελικών συμβάσεων, η Πολωνία φαίνεται αποφασισμένη να ενισχύσει την ικανότητά της για πλήγμα μεγάλης εμβέλειας ως μέρος μιας ευρύτερης αμυντικής ανάπτυξης.

Εκτός από τους JASSM-ER, η ενημέρωση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ περιελάμβανε την πιθανή πώληση έως και 745 προηγμένων πυραύλων αέρος-αέρος μέσου βεληνεκούς AIM-120C-8 (AMRAAM) για 1,69 δισεκατομμύρια δολάρια και 232 AIM-9X Block II Sidewinder Τακτικοί πύραυλοι για 219,1 εκατομμύρια δολάρια. Η Πολωνία χρησιμοποιεί ήδη και τους δύο πυραύλους στα F-16C/D (Block 52+) Fighting Falcons. Η πολωνική Πολεμική Αεροπορία μπορεί επίσης να εξοπλίσει το Sidewinder με τα 48 μαχητικά FA-50 και FA-50PL που η Βαρσοβία αγόρασε από τη Νότια Κορέα το 2022, οι παραδόσεις των οποίων ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2023.

Η Πολωνία αύξησε τις αμυντικές της δαπάνες στο 4,23% του ΑΕΠ της στον απόηχο της επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας – υπερδιπλάσιο από τον στόχο του ΝΑΤΟ του 2%. Τα τελευταία χρόνια, η Βαρσοβία πραγματοποίησε πολλές σημαντικές αγορές όπλων, κυρίως από εργολάβους των ΗΠΑ και της Νότιας Κορέας. Οι λεπτομέρειες αυτών των συμβάσεων, καθώς και το Ταμείο Υποστήριξης των Ενόπλων Δυνάμεων που εισήχθη πρόσφατα στην Πολωνία – με σκοπό την ενίσχυση των πόρων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας – παραμένουν σε μεγάλο βαθμό κρυφές από το κοινό. Η Βαρσοβία φαίνεται, ωστόσο, να έχει στραφεί σε δημιουργικούς τρόπους χρηματοδότησης ορισμένων από τις μεγάλες εξαγορές της, μεταξύ άλλων μέσω κοινοπρακτικών δανείων από ξένες τράπεζες. Ωστόσο, οι διαφωνίες που έχουν προκύψει σχετικά με τους οικονομικούς όρους των αγορών όπλων της Νότιας Κορέας από την Πολωνία έχουν προσθέσει αμφιβολίες σχετικά με τη βιωσιμότητα της αύξησης των δαπανών της.

Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.  

Απόδοση-Επιμέλεια: Νικόλας Σαπουντζόγλου