Του Μανόλη Καψή

Ημέρες Βιετνάμ λέει ζει το πανεπιστήμιο Κολούμπια καθώς οι φοιτητικές κινητοποιήσεις τόσο σε εύρος όσο και σε δυναμισμό, θυμίζουν τη δεκαετία του 70. Οι ιθύνοντες του πανεπιστημίου καλούνται να ισορροπήσουν ανάμεσα στο δικαίωμα των φιλο-παλαιστινίων, φιλο-χαμάς διαδηλωτών- που διαμαρτύρονται για τις επιχειρήσεις στη Γάζα και τον τεράστιο αριθμό των αθώων θυμάτων- και έχουν κατασκηνώσει στο campus, και το αίσθημα ανασφάλειας που νιώθουν οι Εβραίοι φοιτητές που υφίστανται απειλές για τη σωματική τους ακεραιότητα- τους προειδοποίησε σχετικά και ο ραβίνος του πανεπιστημίου- και διστάζουν να πλησιάσουν στις αίθουσες λόγω του κλίματος οξύτατου αντισημιτισμού που υπάρχει ανάμεσα στους υπολοίπους φοιτητές. Δύσκολες ισορροπίες.

Να για παράδειγμα: Το σύνθημα “From the river to the sea, Palestine will be free”, που φωνάζουν οι διαδηλωτές, είναι προσβλητικό για τους Εβραίους συμφοιτητές τους; Είναι επικίνδυνο; Ρατσιστικό; Επιτρέπεται ή όχι; Η πρέπει να απαγορευτεί και να διώκεται όποιος το φωνάζει; Το ότι σημαίνει ότι η μελλοντική Παλαιστίνη, το κράτος των Παλαιστινίων που θα ιδρυθεί δηλαδή, θα εκτείνεται από το ποτάμι, τον Ιορδάνη, μέχρι τη θάλασσα, δηλαδή θα εξαφανίσει το κράτος του Ισραήλ- αφού τώρα αυτό είναι ανάμεσα στο ποτάμι και τη θάλασσα- είναι προτροπή προς την εξαφάνιση και των Εβραίων; Ζητούν οι διαδηλωτές που φωνάζουν το σύνθημα- όσοι εν πάση περιπτώσει αντιλαμβάνονται τι σημαίνει το σύνθημα και ξέρουν ποιο είναι το ποτάμι, γιατί υπάρχουν και πολλοί που απλά το παπαγαλίζουν- τη γενοκτονία των Εβραίων; Η πρύτανης του πανεπιστημίου το χαρακτήρισε οδυνηρό το σύνθημα όταν ρωτήθηκε, αλλά δεν μας έλυσε την απορία.

Εν πάση περιπτώσει, η λύση που βρέθηκε για τα μαθήματα καθώς οι μεν εμποδίζουν τους δε να εισέλθουν στο πανεπιστήμιο είναι λύση Πιερρακάκη. Τα μαθήματα θα γίνουν μέσω τηλεδιάσκεψης, τουλάχιστον έως ότου επιστρέψει μια κάποια ομαλότητα και ψυχραιμία. Και εδώ ανοίγουμε δρόμους.

Το πρόβλημα όμως παραμένει, πού σταματάει η ελευθερία του λόγου και πού αρχίζει η παρενόχληση και ο εκφοβισμός; Και υπάρχει δυστυχώς και κακό προηγούμενο. Όταν στην αρχή της σύγκρουσης Ισραήλ και Παλαιστινίων, όταν με αφορμή την αντεπίθεση του Ισραήλ για τις φρικαλεότητες της Χαμάς ξεκίνησε ο πόλεμος στη Γάζα, όταν ξεκίνησαν και τα επεισόδια στα αμερικανικά πανεπιστήμια και ρωτήθηκαν οι πρυτάνεις των τριών από τα πιο σημαντικά πανεπιστήμια στις Ηνωμένες Πολιτείες- του Χάρβαρντ, του MIT και του πανεπιστημίου της Πενσιλβανία- αν η έκκληση για γενοκτονία των Εβραίων παραβιάζει τον κώδικα ηθικής των σχολών τους…η απάντηση των πρυτάνεων ξένισε πολλούς. Και οδήγησε στην παραίτησή τους από το πόστο τους.

Η απάντηση στο αν η έκκληση για γενοκτονία παραβιάζει τον κώδικα δεοντολογίας των πανεπιστημίων τους, ήταν ότι θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν το context, το περιβάλλον, πώς και υπό ποιες περιστάσεις διατυπώνεται. Λάθος προφανώς απάντηση, νομικίστικη, που παραγνώριζε τις συνθήκες μεγάλης δημοσιότητας που είχαν λάβει οι καταθέσεις των πρυτάνεων στο Κογκρέσο, εν μέσω κατηγοριών για κύμα αντισημιτισμού στα αμερικανικά πανεπιστήμια. Λάθος αλλά όχι τόσο παράδοξη όσο φαίνεται. Αυτή είναι και η ερμηνεία που δίνει το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ για τον ρατσιστικό και προσβλητικό λόγο, που στις Ηνωμένες Πολιτείες σε αντίθεση με την Ελλάδα προστατεύεται. Ακόμα και αυτός προστατεύεται ναι, προς χάριν της ελευθερίας του λόγου.

Η ερμηνεία που δίνει το Ανώτατο Δικαστήριο είναι ότι ο προσβλητικός λόγος επιτρέπεται, ακόμα και ο ρατσιστικός λόγος επιτρέπεται, υπό την προϋπόθεση ότι δεν οδηγεί σε πράξη. Όταν δεν υπάρχει κίνδυνος να μετουσιωθεί σε ενέργεια. Δηλαδή ένας διαδηλωτής μπορεί να λέει “θέλω να σκοτώσω τον Πρόεδρο των ΗΠΑ”, αφού δεν μπορεί να το  πραγματοποιήσει. Είναι ένας μαλλιάς, αξύριστος, άοπλος, σε ένα αμφιθέατρο σε ένα πανεπιστήμιο. Πώς να σκοτώσει τον Πρόεδρο; Το ίδιο και με τη γενοκτονία. Εκτός αν το σύνθημα εκτοξεύεται στο πρόσωπο ενός φοιτητή, οπότε θα μπορούσε να εκληφθεί ως ευθεία απειλή για βίαιη ενέργεια.

Στο μεταξύ οι φιλοπαλαιστίνιοι φοιτητές μπλοκάρουν την είσοδο στους άλλους, γεγονός που μας θυμίζει και τα δικά μας. Αν όμως στα δικά μας πανεπιστήμια η απαγόρευση της εισόδου, η απαγόρευσης της έκφρασης της άλλης άποψης, της άποψης που δεν ανέχεται και δεν γουστάρει η εξωκοινοβουλευτική αριστερά είναι μια κοινοτοπία και κάτι πολύ συνηθισμένο, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Που ζουν πρωτόγνωρες για τα δικά τους δεδομένα αντιπαραθέσεις και ακραίες πολώσεις.

Στον πυρήνα των όσων συμβαίνουν στα αμερικανικά πανεπιστήμια είναι η λεγόμενη woke κουλτούρα, ή καλύτερα η ιδεολογία των ταυτοτήτων. Οι διαδηλωτές με την παλαιστινιακή μαντίλα που βρίζουν τους Εβραίους φοιτητές, με δυο λόγια πιστεύουν ότι: Οι Ισραηλινοί λευκοί έποικοι της Μέσης Ανατολής, με το ισχυρό κράτος που διαθέτουν και τους πόρους που τους δίνει το δυτικό, καπιταλιστικό  τους σύστημα, είναι a priori ένοχοι. Γιατί είναι οι καταπιεστές.

Οι μελαψοί φτωχοί, μουσουλμάνοι Άραβες, θύματα της αποικιοκρατίας και του ιμπεριαλισμού, είναι a priori αθώοι. Γιατί είναι οι καταπιεζόμενοι. Και συνεπώς δεν μπορούν να κατηγορηθούν για ρατσιστικά εγκλήματα ούτε για γενοκτονία. Η διατύπωση μιας τέτοιας κατηγορίας είναι απόλυτη αντίφαση, δεν στέκει, πιστεύουν.

Η φριχτή δολοφονία χιλιάδων αθώων ψυχών στην έρημο Νεγκέβ στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, οι βιασμοί, οι εκτελέσεις, οι απαγωγές, οι φρικαλεότητες των τρομοκρατών είναι άνευ ουσίας λεπτομέρειες. Η μεγάλη εικόνα είναι η σύγκρουση ανάμεσα στους λευκούς καταπιεστές που στηρίζονται από τις ΗΠΑ και τους μελαψούς καταπιεζόμενους τριτοκοσμικούς, που παλεύουν για την εθνική τους ανεξαρτησία. Τελεία.

Και ένα μεγάλο μέρος των νέων Αμερικανών, ένα μεγάλο μέρος της αριστεράς στις ΗΠΑ- αυτής της αριστεράς που έχει πάρει κεφάλι εντός του Δημοκρατικού κόμματος – είναι αναφανδόν με τους δεύτερους. Κλείνοντας τα μάτια στις θηριωδίες των τρομοκρατών που στηρίζουν.

Ούτε αυτό μας είναι τελείως ξένο. Γκούγκλαρα “βιασμός, Χαμάς, η αυγή”. Δεν μου έβγαλε το ψαχτήρι ούτε ένα δημοσίευμα… Το θέμα για τη δική μας αριστερά, απλώς δεν υπάρχει. Είναι δυνατόν οι μαχητές για την εθνική τους ανεξαρτησία Παλαιστίνιοι, να είναι βιαστές;

Η απάντηση είναι φυσικά ΝΑΙ, ΕΙΝΑΙ.