Η ανακάλυψη αυτή, κορυφαία στιγμή στη σύντομη αλλά λαμπρή πορεία του James Webb από την εκτόξευσή του το 2021, υπογραμμίζει τις απαράμιλλες δυνατότητες του τηλεσκοπίου στην αποκάλυψη των μυστηρίων του σύμπαντος.

Σε μια πρωτοφανή επιστημονική ανακάλυψη, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (JWST) της NASA εντόπισε για πρώτη φορά φως που εκπέμπεται από έναν πλανήτη που μοιάζει με τη Γη και βρίσκεται εκτός του ηλιακού μας συστήματος.

Το James Webb, διάδοχος του διαστημικού τηλεσκοπίου Spitzer της NASA, έχει συμβάλει καθοριστικά στην πρόοδο της κατανόησης του σύμπαντος. Από την καταγραφή της έναρξης των άστρων σε απόσταση 1.300 ετών φωτός έως την καταγραφή των τελικών σταδίων των ουράνιων σωμάτων που βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης, η συμβολή του είναι μνημειώδης. Η ικανότητα του τηλεσκοπίου να καταγράφει εικόνες υψηλής ανάλυσης από γαλαξίες, μαύρες τρύπες και άλλα κοσμικά φαινόμενα έχει εμπλουτίσει σημαντικά την αστροφυσική έρευνα.

Αξιοποιώντας την κληρονομιά του διαστημικού τηλεσκοπίου Spitzer, το οποίο ανακάλυψε επτά πλανήτες σε τροχιά γύρω από το άστρο TRAPPIST-1 πριν από περίπου οκτώ χρόνια, το James Webb έχει μεγεθύνει έναν από αυτούς τους πλανήτες, γνωστό ως TRAPPIST-1b. Αυτός ο πλανήτης, με σύνθεση και μέγεθος που μοιάζει με της Γης, βρίσκεται περίπου 40,7 έτη φωτός μακριά από τον πλανήτη μας.

Η ανίχνευση του φωτός από τον TRAPPIST-1b αποτελεί επίτευγμα ορόσημο, καθώς σηματοδοτεί την πρώτη φορά που παρατηρείται φως που προέρχεται από έναν εξωπλανήτη, έναν πλανήτη εκτός του ηλιακού μας συστήματος. Η ανακάλυψη αυτή έχει βαθιές συνέπειες για την αναζήτηση συνθηκών που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τη ζωή πέρα από τη Γη. Αποτελεί ένα σημαντικό άλμα στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε αν πλανήτες που περιστρέφονται γύρω από μικρά, ενεργά άστρα όπως το TRAPPIST-1 μπορούν να διατηρήσουν ατμόσφαιρες που ευνοούν τη ζωή.

Στο δελτίο τύπου της NASA τονίζεται η σημασία αυτής της ανακάλυψης, σημειώνοντας τις επιπτώσεις της για τον μελλοντικό ρόλο του Webb στον χαρακτηρισμό εύκρατων εξωπλανητών μεγέθους Γης με τη χρήση του μέσου υπέρυθρου οργάνου (MIRI). Ο Thomas Greene, αστροφυσικός στο Ερευνητικό Κέντρο Ames της NASA και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Nature, εξήρε τις δυνατότητες του τηλεσκοπίου στο μέσο υπέρυθρο, οι οποίες επέτρεψαν αυτή την πρωτοποριακή παρατήρηση.

Παρά τη συναρπαστική ανακάλυψη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο TRAPPIST-1b δεν διαθέτει ατμόσφαιρα, με το ένα ημισφαίριο να βρίσκεται σε αέναο σκοτάδι και το άλλο να είναι μονίμως στραμμένο προς το άστρο του. Το εύρημα αυτό, ωστόσο, δεν μειώνει τη σημασία της ανακάλυψης. Όπως επεσήμανε ο Greene, αστέρια όπως το TRAPPIST-1 είναι πολύ πιο συνηθισμένα στον Γαλαξία μας από ό,τι αστέρια που μοιάζουν με τον ήλιο και είναι πιο πιθανό να φιλοξενούν βραχώδεις πλανήτες.