Σήμερα, η άμεση ικανοποίηση που μπορεί να φέρει το σεξ υπερισχύει της συναισθηματικής σύνδεσης κι αυτή είναι μια κατάσταση, η οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς ψυχικής υγείας, είναι αρκετά περίπλοκη και συχνά προβληματική.

H hookup culture έχει εδραιωθεί σημαντικά στον σύγχρονο τρόπο ζωής και στις σχέσεις των ανθρώπων.

Η κουλτούρα αυτή δέχεται και ενθαρρύνει περιστασιακές σεξουαλικές συναναστροφές, συμπεριλαμβανομένων one-night stands και άλλων σχετικών δραστηριοτήτων, χωρίς απαραίτητα να περιλαμβάνεται η συναισθηματική οικειότητα, ο δεσμός ή μονογαμική, αφοσιωμένη σχέση.

ΤΙ ΕΣΤΙ HOOKUP ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ

Οι σεξουαλικές συναναστροφές χωρίς δέσμευση εδραιώνονται σταδιακά όλο και περισσότερο στη μαζική κουλτούρα.

Οι δραστηριότητες αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα σεξουαλικών συμπεριφορών, όπως φιλιά, στοματικό σεξ και διεισδυτική επαφή. Ωστόσο, αυτές οι συναναστροφές συχνά γίνονται χωρίς καμία προσδοκία ή επιθυμία για μια ρομαντική σχέση.

Οι σύντομες σεξουαλικές συνευρέσεις χωρίς δέσμευση μεταξύ ατόμων που δεν είναι και δεν επιδιώκουν να γίνουν σύντροφοι έχουν ριζώσει στο κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων σε όλο τον δυτικό κόσμο.

Τα τελευταία 60 χρόνια, η ιεράρχηση των παραδοσιακών μορφών φλερτ και της επιδίωξης ρομαντικών σχέσεων έχει μετατοπιστεί προς πιο περιστασιακές «συνδέσεις».

Τα ραντεβού για λόγους φλερτ έχουν μειωθεί (αλλά σίγουρα δεν έχουν εξαφανιστεί), ενώ η σεξουαλική συμπεριφορά εκτός παραδοσιακών δεσμευμένων σχέσεων γίνεται ολοένα και πιο συχνή και κοινωνικά αποδεκτή.

Η άνοδος του περιστασιακού σεξ έχει περιγραφεί από τον εξελικτικό βιολόγο Τζάστιν Γκαρσία ως μια «πολιτιστική επανάσταση» η οποία ξεκίνησε τη δεκαετία του 1920.

Οι ιστορικοί D’Emilio και Freedman έθεσαν την αρχή για την εξερεύνηση του κόσμου του περιστασιακού σεξ, συμπεριλαμβανομένων των κολεγίων, πιο πίσω στην ιστορία, στις αρχές του 1800, και εξηγούν το φαινόμενο τονίζοντας πως αυτό διαμορφώθηκε σταδιακά, περνώντας μέσα από ιστορικές και πολιτιστικές δυνάμεις.

Η σεξουαλική επανάσταση της δεκαετίας του 1960 έφερε χαλάρωση των σεξουαλικών ηθών, η οποία έκανε το σεξ να αποσυνδεθεί από τις σχέσεις, με αποτέλεσμα το μη συζυγικό σεξ να γίνεται όλο και πιο κοινωνικά αποδεκτό.

ΑΛΛΟ ΑΝΔΡΑΣ, ΑΛΛΟ ΓΥΝΑΙΚΑ

Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες συμμετέχουν σε εφήμερες ερωτικές σχέσεις. Οι ερευνητές, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν ξεχωριστά σεξουαλικά σενάρια, τρόπους με τους οποίους οι πολιτισμικές επιρροές μπορούν να επηρεάσουν τη σεξουαλική συμπεριφορά τους.

Η κοινωνία φυσικά κρίνει τις σεξουαλικές συμπεριφορές ανδρών και γυναικών με εντελώς διαφορετικό τρόπο.

Για τους άνδρες, το (εφήμερο) σεξ συχνά χαρακτηρίζεται ως «το κέντρο της ανδρικής ταυτότητας». Αντίθετα, οι γυναίκες θεωρούνται «σεξουαλικά αντικείμενα» και είναι «σεξουαλικά παθητικές σε σύγκριση με τους άνδρες».

Οι κοινωνίες θαυμάζουν και δοξάζουν τους άνδρες που κάνουν περιστασιακό σεξ, αλλά οι γυναίκες κατακρίνονται και θεωρούνται “φθηνές” και “βρώμικες”. Για αυτόν τον λόγο, σύμφωνα με το κοινωνικό πατριαρχικό αφήγημα, το σεξουαλικό σενάριο μιας γυναίκας εστιάζει περισσότερο στην εύρεση κάποιου τύπου δέσμευσης ή μιας σχέσης.

Επιπλέον, σύμφωνα με το ίδιο αφήγημα, οι γυναίκες επιδιώκουν σχέσεις για να “προστατέψουν τη φήμη τους”, αλλά οι άνδρες έχουν περισσότερη σεξουαλική ελευθερία χωρίς τον φόβο να χαρακτηριστούν.

Οι γυναίκες αποκαλούνται “τσούλες”, επειδή οι κοινωνίες έχουν ιστορικά προσδιορίσει το εφήμερο, περιστατικό σεξ, αλλά και γενικότερα την ερωτική απόλαυση ως μια ακατάλληλη συμπεριφορά για τις θηλυκότητες.

Την ίδια ώρα, οι άνδρες που κάνουν σεξ και μάλιστα πολύ σεξ και με διαφορετικές συντρόφους θεωρούνται επιτυχημένοι και «παίκτες».

HOOKUP ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

Μια σειρά από μελέτες εξέτασαν τα συναισθήματα που γεννά στους ανθρώπους η hookup κουλτούρα, τεκμηριώνοντας τα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να νιώσουν κάποιοι μετά από περιστασιακό σεξ.

Μια μεγάλη διαδικτυακή μελέτη στην οποία συμμετείχαν 1.468 προπτυχιακοί φοιτητές έδειξε ότι μετά το περιστασιακό σεξ: το 27,1% ένιωσε αμήχανα, το 24,7% ανέφερε συναισθηματικές δυσκολίες, το 20,8% παρουσίασε δυσκολία γύρω από συναισθήματα που σχετίζονται με τον σεβασμό και το 10% ανέφερε δυσκολίες με το να έχει έναν/μiα σταθερό/ή σύντροφο (Lewis et al., 2011).

Σε άλλη πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη σε δείγμα 200 προπτυχιακών φοιτητών στον Καναδά, το 78% των γυναικών και το 72% των ανδρών που έκαναν αυθόρμητo περιστασιακό σεξ, ανέφεραν πως στη συνέχεια το μετάνιωσαν. (Fisher et al., 2012).

Οι ποιοτικές περιγραφές των δεσμών αποκαλύπτουν σχετικές διαφορές γύρω από το φύλο όσον αφορά τα συναισθήματα μετά το περιστασιακό σεξ, με τις γυναίκες να εμφανίζουν περισσότερες αρνητικές αντιδράσεις σε σχέση με τους άνδρες (Paul & Hayes, 2002).

Σύμφωνα με τις περισσότερες έρευνες, τέτοιου είδους ερωτικές συναναστροφές μπορεί να οδηγήσουν συχνά σε ενοχές και αρνητικά συναισθήματα.

Σε μια μελέτη 169 σεξουαλικά έμπειρων ανδρών και γυναικών που ερωτήθηκαν σε μονόκλινα μπαρ, όταν εμφανίστηκε η δήλωση: «Αισθάνομαι ένοχος ή θα ένιωθα ενοχές που είχα σεξουαλική επαφή με κάποιον που μόλις γνώρισα», το 32% των ανδρών και το 72% των γυναικών συμφώνησε (Herold & Mewhinney, 1993).

Τέτοιου είδους ερωτικές συνδέσεις μπορεί να προκαλέσουν συναισθηματικό και ψυχολογικό τραυματισμό, σεξουαλική κακοποίηση, σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις και ακούσια εγκυμοσύνη. Παρά τους κινδύνους αυτούς, μέσα από μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν 71 φοιτητές κολεγίου (39 γυναίκες και 32 άνδρες) διαπιστώθηκε ότι σχεδόν οι μισοί από τους συμμετέχοντες δεν ανησυχούσαν για τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες μετά από από μια περιστασιακή σχέση (Downing-Matibag & Geisinger, 2009).

Σύμφωνα με άλλη έρευνα, φαίνεται πως δεν είναι απαραιτήτως επιθυμητές ή συναινετικές όλες οι σεξουαλικές επαφές τέτοιου τύπου. Οι άνθρωποι περιστασιακά συναινούν σε μια σεξουαλική πράξη, αλλά δεν θέλουν απαραίτητα να κάνουν σεξ (Peterson & Muehlenhard, 2007). Εδώ έρχεται και η διάκριση μεταξύ επιθυμίας και συναίνεσης, μια διάκριση που δυστυχώς, πολλές φορές δεν επικοινωνείται ή δεν γίνεται σεβαστή, με αποτέλεσμα να υπάρχει πίεση να προχωρήσουμε ερωτικά. Μια κατάσταση άκρως προβληματική και τραυματική.

Η χρήση αλκοόλ έχει επίσης συνδεθεί με τέτοιου είδους σεξουαλικές επαφές. Σε μια μελέτη ανδρών και γυναικών που είχαν συμμετάσχει σε αδέσμευτη σεξουαλική επαφή που περιελάμβανε κολπικό, πρωκτικό ή στοματικό σεξ, οι συμμετέχοντες ανέφεραν τα επίπεδα μέθης τους: το 35% ήταν πολύ μεθυσμένοι, το 27% ήταν σε ήπια μέθη, το 27% ήταν νηφάλιοι και το 9% ήταν εξαιρετικά μεθυσμένοι (Fisher, Worth, Garcia, & Meredith, 2012).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Το αδέσμευτο σεξ, που διερευνάται από διάφορους κλάδους και θεωρητικές προοπτικές, λογίζεται ως ένα βιοψυχοκοινωνικό φαινόμενο, μια έννοια που αναπτύχθηκε από τον Dr. George Engel στα τέλη του 20ού αιώνα ως αντίδραση απέναντι στο κυρίαρχο βιοϊατρικό μοντέλο της εποχής, το οποίο επικεντρωνόταν αποκλειστικά στους βιολογικούς παράγοντες.

Σε αυτό το μοντέλο: Οι βιολογικές πτυχές αναφέρονται στις φυσιολογικές διεργασίες του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της γενετικής προδιάθεσης. Οι ψυχολογικές πτυχές αφορούν παράγοντες όπως η διάθεση, η προσωπικότητα, η συμπεριφορά και οι αντιδράσεις στο στρες, αναγνωρίζοντας ότι η ψυχική κατάσταση μπορεί να επηρεάσει και να επηρεαστεί από τη σωματική υγεία. Οι κοινωνικές πτυχές εξετάζουν τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιδράσεις στην υγεία, όπως η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, η κουλτούρα, η οικογένεια, η κοινωνική υποστήριξη και η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.

Όσον αφορά τη hookup κουλτούρα, τα στοιχεία δείχνουν ότι τόσο η ευχαρίστηση όσο και τα αναπαραγωγικά κίνητρα μπορεί να επηρεάσουν τα σεξουαλικά πρότυπα.

Τα -μέχρι τώρα- ευρήματα δείχνουν ότι η πλειονότητα των ανδρών και των γυναικών έχουν κάποια κίνητρα να συμμετάσχουν σε τέτοιου είδους σεξουαλικές συναναστροφές, αλλά συχνά επιθυμούν μια πιο ρομαντική σχέση. Πρόκειται για μια προοπτική που λαμβάνει υπόψη την αλλαγή των κοινωνικών σεναρίων, τα νέα πρότυπα ανάπτυξης των ανθρώπων, την πολιτισμική, κοινωνική και βιολογική θέση των σχέσεων και των δεσμών. (Fisher, 1992; Gray & Garcia, 2013).

Εξ ορισμού, οι σεξουαλικές συνδέσεις τύπου hookup παρέχουν τη γοητεία του σεξ χωρίς συνέπειες. Παρά την αυξανόμενη κοινωνική αποδοχή τους, οι επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι οι σεξουαλικές συνδέσεις χωρίς συναίσθημα μπορεί να δημιουργήσουν περισσότερα δεσμά από ό,τι πολλοί θα μπορούσαν αρχικά να φανταστούν.

Χαρακτηριστικά της hookup κουλτούρας:

• Δημιουργεί επιφανειακές συνδέσεις καθώς δίνει προτεραιότητα στη φυσική έλξη έναντι της συναισθηματικής συμβατότητας.
• Οι συχνές περιστασιακές συναντήσεις έχουν συναισθηματικό τίμημα. Μπορεί να οδηγήσουν σε συναισθηματική εξάντληση, κενό και αισθήματα μοναξιάς.
• Η επιδίωξη τέτοιου είδους συνδέσεων συχνά αποσπούν την προσοχή από την αναζήτηση της αγάπης, καθώς παρέχει άμεση ικανοποίηση, αλλά συχνά αφήνει ένα βαθύτερο κενό.

Η κουλτούρα αυτή βρίσκεται στη βάση τριών πυλώνων: των εφαρμογών γνωριμιών, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της αλλαγής που βιώνουν οι κοινωνίες απέναντι στην οικειότητα. Ενώ οι φευγαλέες συγκινήσεις και οι βραχυπρόθεσμες συναντήσεις μπορεί να είναι ευχάριστες, το φαινόμενο εγείρει ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπό τους στην αναζήτησή χαράς και θετικών συναισθημάτων.