Του Κώστα Κατίκου

Εμπόδια και καθυστερήσεις στη γρήγορη απονομή συντάξεων και άλλων παροχών συναντούν οι ασφαλισμένοι του ΕΦΚΑ, ενώ μεγάλο αγκάθι αποτελούν και οι επανυπολογισμοί που, παρότι ολοκληρώνονται μέσα στο επόμενο δίμηνο με την καταβολή πολλών χιλιάδων ευρώ σε αναδρομικά, εντούτοις, υπάρχουν πολλές ουρές  τόσο στις κύριες όσο και στις επικουρικές συντάξεις.

Τα προβλήματα στην εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων είναι στην “ημερήσια διάταξη” του ΕΦΚΑ. Κάποια από αυτά λύνονται άμεσα, κάποια άλλα αργούν να θεραπευτούν λόγω πολυπλοκότητας ή καθυστερήσεων από τις ίδιες τις υπηρεσίες και κάποια μένουν σε εκκρεμότητα για μήνες.

Πέντε είναι τα μεγάλα αγκάθια του ΕΦΚΑ που ταλαιπωρούν συνταξιούχους και ασφαλισμένους, προκαλώντας σε αρκετές περιπτώσεις και αρρυθμίες στη λειτουργία των υπηρεσιών του.

Τα 5 “αγκάθια” που κάνουν δύσκολη τη ζωή των ασφαλισμένων εντοπίζονται στους εξής τομείς:

1. Εκδοση νέων κύριων συντάξεων με ελλιπή στοιχεία ως προς τους χρόνους ασφάλισης. Τα ποσά βγαίνουν μικρότερα σε πάρα πολλές αποφάσεις και οι υπηρεσίες τα υπολογίζουν εκ νέου όταν βρεθούν τα χρόνια που επικαλούνται οι ασφαλισμένοι. Η αναθεώρηση των αποφάσεων σημαίνει διπλή δουλειά για μια σύνταξη και σπατάλη εκατοντάδων ωρών εργασίας για μία στις δύο συντάξεις που εκδίδει ο ΕΦΚΑ. 

2. Κύριες συντάξεις που μένουν χωρίς επανυπολογισμό ή έχουν ελλιπή επανυπολογισμό. Σε πολλές συντάξεις ο επανυπολογισμός έγινε μόνον με τους συντελεστές του νόμου Κατρούγκαλου, και εκκρεμεί η αύξηση της σύνταξης με τον επανυπολογισμό του νόμου Βρούτση. Μόλις τώρα ολοκληρώνονται επανυπολογισμοί για παλαιούς αλλά και νέους συνταξιούχους (μετά τον νόμο Κατρούγκαλου) που θα έπρεπε να είχαν τελειώσει από το 2022. Στην ουρά υπάρχουν και άλλοι ελλιπείς επανυπολογισμοί που θα διορθωθούν με μεγάλη καθυστέρηση όταν τελειώσει ο κύριος όγκος των εκκρεμοτήτων.

3. Ξεχασμένοι επανυπολογισμοί σε δεκάδες χιλιάδες επικουρικές συντάξεις για συνταξιούχους που πλήρωσαν εισφορές υψηλότερες από το 6% και δικαιούνται προσαύξηση 0,075% για τα έτη που τις κατέβαλαν. Η προσαύξηση ισχύει και για τις κύριες συντάξεις εφόσον οι ασφαλισμένοι κατέβαλαν εισφορές υψηλότερες από το 20%.

4. Καθυστερήσεις στην υλοποίηση ψηφισμένων διατάξεων, όπως η έκδοση σύνταξης σε οφειλέτες, αρρυθμίες στην ανανέωση της ασφαλιστικής ικανότητας για όσους είχαν πληρώσει τις εισφορές τους, αλλά το σύστημα του ΕΦΚΑ τους έβγαζε ότι χρωστούν. Στις καθυστερήσεις περιλαμβάνεται και η πληρωμή επιδομάτων ασθένειας μετά από πολλούς μήνες (π.χ. ΤΑΞΥ).

5. Μεγάλο στοκ στις αιτήσεις απονομής συντάξεων με χρόνο εξωτερικού (διεθνείς συντάξεις). Οι εκκρεμότητες ξεπερνούν τις 22.000 και οι καθυστερήσεις στην έκδοσή τους ξεπερνούν τον έναν χρόνο.

Ο ΕΦΚΑ επιδιώκει να αντιμετωπίσει τα αγκάθια που εντοπίζονται στη λειτουργία του, με κύριο όπλο την ψηφιοποίηση των νευραλγικών τομέων του για την ταχύτερη έκδοση των συντάξεων, η ψηφιοποίηση των ενσήμων πριν το 2002 που θα λύσει το πρόβλημα με τους χρόνους ασφάλισης που δεν συμπίπτουν με τις αιτήσεις των ασφαλισμένων αλλά και η  συνένωση όλων  των οφειλών που έχουν σε όλα τα ταμεία οι ασφαλισμένοι σε ένα ενιαίο μητρώο οφειλετών. 

Ηδη, στο Δημόσιο για την επίσπευση της έκδοσης των συντάξεων εφαρμόζεται το ηλεκτρονικό Δελτίο Ατομικής Υπηρεσιακής Κατάστασης (ΔΑΥΚ) για ασφαλισμένους που έχουν όλα τα χρόνια εντός του δημοσίου, ενώ και στις συντάξεις του ιδιωτικού τομέα οι καθυστερήσεις στις απονομές έχουν μειωθεί αισθητά σε σχέση με το παρελθόν.