Φέτος το Πάσχα, στο Συρράκο, γνώρισα έναν από τους πιο έξυπνους και όμορφους ανθρώπους που έχω συναντήσει στη ζωή μου. Μεγάλος σε ηλικία, σίγουρα πάνω από ενενήντα, ο μπάρμπα Μήτσος ή Μπάρμπας, στραφτάλιζε από καθαριότητα και νοημοσύνη. Όταν γνωριστήκαμε και του είπα ότι η γιαγιά μου ήταν Βλάχα και με καταγωγή από το χωριό, γέλασαν και τα μουστάκια του, που ήταν μαύρα και μακριά σε αντίθεση με τα λευκά κοντοκουρεμένα μαλλιά του.

Κάθε μέρα πίναμε μαζί καφέ, και όχι δεν μου έλεγε ιστορίες. Μου έκανε μικρές σύντομες αναλύσεις για όλα τα ζητήματα της εποχής και εγώ τον άκουγα εμβρόντητη όχι μόνο γιατί ήξερε τα πάντα, αλλά γιατί δεν δίσταζε στιγμή να αποφασίσει με ποιον είναι και γιατί.  

Τον παλιό έμπορο, που μιλούσε ακόμα το γλωσσικό του ιδίωμα (με λατινικές ρίζες και αρχαιοελληνικές λέξεις), τον διέκρινε μια σπάνια οξυδέρκεια και διαύγεια. Βλάχος κοσμογυρισμένος, ζούσε από τον Μάιο και μετά στον ξενώνα του γιου του και γυρνούσε στην Αθήνα λίγο πριν τον χειμώνα.

Σε όλα πήρε θέση. Στα οικονομικά, στα ερωτικά, στα πολιτικά. Και στο τέλος, όταν πήγα να τον αποχαιρετίσω μου είπε το τελευταίο και κορυφαίο: «Μη σκέφτεσαι πολύ, στο τέλος θα χαθείς και θα χάσεις».

Σπάνια φυλή οι Βλάχοι. Περήφανοι κτηνοτρόφοι, σκληροτράχηλοι ορεσίβιοι, αλλά και ανήσυχα πνεύματα. Διέπρεψαν σε όλη την Ευρώπη, στην τέχνη και στο εμπόριο αλλά και στα πανεπιστήμια. Οι βλάχικες κοινότητες της Ελλάδας ήταν από τις πιο πλούσιες και εξελιγμένες στην τουρκοκρατούμενη Βαλκανική χερσόνησο. Ήταν προικισμένοι με σύνεση, επιμονή και εργατικότητα.

Η γιαγιά μου, η οποία ήταν ξανθιά με έντονα μπλε μάτια, τυπική Βλάχα, διακρινόταν για την αποφασιστικότητά και το κοφτερό μυαλό της.

Δεν υπήρχε για εκείνη «τι θα γινόταν αν» και «θα έπρεπε να». Ζύγιζε τις επιλογές της, εξέταζε τα υπέρ και τα κατά και στη συνέχεια «πατούσε τη σκανδάλη». Και ό,τι και να γινόταν εκείνη δεν άλλαζε γνώμη, χωρίς να δειλιάζει ποτέ μπροστά στην αβεβαιότητα. Δεν σπούδασε αλλά ήταν ικανή να κάνει κουμάντο στα κτήματα και στο βιος της. Γυναίκα, σε μια δύσκολη εποχή, δεν φοβόταν να προχωρήσει και σίγουρα χωρίς να υπεραναλύει.

Γιατί εμείς σήμερα θέλουμε να υπεραναλύουμε τα πάντα;

Διότι, λένε οι ειδικοί, η υπερανάλυση είναι άγχος και εμείς έχουμε πολύ από αυτό. Δεν έχει σημασία εάν το κληρονομήσαμε ή εάν μας έκανε η ζωή αγχώδεις. Σημασία έχει να το αναγνωρίσουμε και να ακολουθήσουμε κάποια βήματα για να διαχειριστούμε το άγχος και την υπερανάλυση.       

Αγκαλιάστε την αβεβαιότητα και τα λάθη σας

Τι να κάνουμε, ζούμε στην εποχή της αβεβαιότητας. Ας μην σκεφτόμαστε συνέχεια. Ας πάρουμε τις αποφάσεις μας και ας προχωρήσουμε. Και εάν κάνουμε λάθος ας το παραδεχτούμε και ας προσπαθήσουμε να το διορθώσουμε. Οι άνθρωποι που δεν υπεραναλύουν έχουν κατακτήσει την τέχνη να παραδέχονται τα λάθη τους και να μαθαίνουν από αυτά.

Σεβαστείτε τον χρόνο σας

Έχετε παρατηρήσει ποτέ ότι οι έξυπνοι άνθρωποι δεν αστειεύονται όταν πρόκειται για χρόνο; Τον αντιμετωπίζουν σαν κάτι πολύτιμο και αναντικατάστατο. Για εκείνους που αποφεύγουν την παγίδα της υπερβολικής σκέψης, όλα έχουν να κάνουν με την ταλαιπωρία. Χάνετε χρόνο στον λαβύρινθο της υπερβολικής σκέψης;  Οι άλλοι θα σας προλάβουν στη «στροφή».

Επικεντρωθείτε σε λύσεις, όχι σε προβλήματα

Τα έξυπνα άτομα, και τα οποία δεν σκέφτονται υπερβολικά είναι προσανατολισμένα στη λύση. Όταν αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα, δεν μένουν στο θέμα και δεν χάνουν χρόνο με το να «κυλιούνται» στην απόγνωση. Αντίθετα, στρέφουν την προσοχή τους στην εξεύρεση λύσης. Αναρωτιούνται: «Τι μπορώ να κάνω για να βελτιώσω αυτή την κατάσταση;» αντί να επικεντρώνονται στο ίδιο το πρόβλημα.

Αυτή η θετική και προνοητική στάση τούς επιτρέπει να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις κατά μέτωπο και να βρίσκουν αποτελεσματικότερες λύσεις γρηγορότερα. Τους βοηθά επίσης να κρατήσουν μακριά την υπερβολική σκέψη, καθώς είναι πολύ απασχολημένοι με το να σκέφτονται στρατηγικές και να αναλαμβάνουν δράση.

Ζήστε στο τώρα  

Γιατί; Επειδή το να είστε παρόντες σημαίνει ότι δεν χάνεστε στις ενοχές του χθες ή στις ανησυχίες του αύριο. Είναι σαν να υπάρχει μια νοητική υπερδύναμη που καθαρίζει την ομίχλη, μετατρέποντας τις αποφάσεις σε παιχνίδι. Η πλήρης παρουσία οξύνει τις ικανότητες ακρόασης και την εστίαση καθιστώντας σας απόλυτους επαγγελματίες σε κάθε κατάσταση, είτε πρόκειται για προσωπική είτε για επαγγελματική.

Καλλιεργείστε την ευγνωμοσύνη

Είναι πραγματικά έμπνευση να βλέπεις πώς τα έξυπνα μυαλά, που αποφεύγουν τις υπερβολικές σκέψεις, συχνά ακτινοβολούν ευγνωμοσύνη. Αντί να ασχολούνται με αυτά που τους λείπουν, εκτιμούν αυτά που έχουν. Αυτή η στάση τούς επιτρέπει να βλέπουν τη ζωή μέσα από ένα φακό αφθονίας, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα απέναντι στις προκλήσεις.

Η ευγνωμοσύνη δεν αφορά μόνο τις μεγάλες νίκες- αφορά την απόλαυση των απλών απολαύσεων της ζωής.

Μάθετε να αποχωρείτε όταν χρειάζεται

Οι άνθρωποι που δεν σκέφτονται υπερβολικά το καταλαβαίνουν ότι δεν χρειάζεται κάθε πρόβλημα να λυθεί και δεν χρειάζεται κάθε ερώτηση να απαντηθεί.

Είτε πρόκειται για μια διαφωνία με έναν φίλο είτε για μια εργασιακή πρόκληση, γνωρίζουν ότι η υπερβολική σκέψη δεν θα αλλάξει το αποτέλεσμα.Το να αφεθούν ελεύθεροι δεν σημαίνει ότι δεν νοιάζονται – σημαίνει ότι αποδέχονται αυτό που δεν μπορούν να ελέγξουν. Και αυτό τους γλιτώνει από περιττό άγχος και αγωνία

Ρυθμίστε το συναίσθημά σας

Οι άνθρωποι που δεν σκέφτονται υπερβολικά έχουν τον έλεγχο των συναισθημάτων τους. Γνωρίζουν ότι τα συναισθήματα είναι μέρος της ζωής, αλλά δεν παρασύρονται από τα συναισθήματα.

Διατηρούν καθαρό μυαλό έτσι ώστε να παίρνουν έξυπνες αποφάσεις, ακόμη και όταν τα πράγματα γίνονται δύσκολα.

Εμπιστευτείτε τη διαίσθησή σας

Τα άτομα που αποφεύγουν την υπερβολική σκέψη βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη διαίσθησή τους. Αναγνωρίζουν τη μοναδική επεξεργαστική δύναμη του μυαλού τους και τη διαίσθησή τους ως οδηγό.

Εμπιστευτείτε το ένστικτό σας και μάθετε να απελευθερώνεστε από τη συνεχή φλυαρία. Αναζητήστε ισορροπία μεταξύ ανάλυσης και δράσης, γνωρίζοντας ότι μερικές φορές, οι καλύτερες λύσεις αναδύονται όταν το μυαλό μας είναι καθαρό.

Σχετικό άρθρο: Όταν μας παγιδεύει ο εαυτός μας