Η εικόνα της ελληνικής οικονομίας μπορεί να φαντάζει ελκυστική και υγιής σε σημαντικό βαθμό, αλλά παρά ταύτα περισσεύουν οι αγωνίες για την πορεία της μεσοπροθέσμως. Οι άμεσα εμπλεκόμενοι στη λειτουργία της, τραπεζίτες, επιχειρηματίες, οικονομολόγοι και οικονομολογούντες, αναγνωρίζουν ότι οι παλαιές απειλές των δημοσίων οικονομικών και του δημοσίου χρέους τελούν και θα τελούν υπό έλεγχο τουλάχιστον έως το 2032, οπότε και λήγει το καθεστώς ευνοϊκής ρύθμισης δανειακών υποχρεώσεων της χώρας κυρίως από την Ευρώπη.

Αποτελεσματική

Εκτιμούν ότι έως τότε και στον βαθμό που δεν υπάρξουν παρεκτροπές, ιδιαιτέρως λαϊκιστικού τύπου διολισθήσεις και πειρασμοί αλόγιστων παροχών από την πλευρά των κυβερνήσεων, τα δημόσια οικονομικά θα είναι ελεγχόμενα και δεν θα αποτελέσουν πηγή προβλημάτων και αναστατώσεων.

Ειδικότερα, τονίζεται από τον ευρύτερο αυτό κύκλο ότι η ακολουθούμενη σήμερα μέθοδος της παροχής ενισχύσεων κατά περίπτωση χωρίς την ανάληψη μόνιμων υποχρεώσεων είναι η ενδεδειγμένη και αρκούντως αποτελεσματική, γιατί απλούστατα δεν δημιουργεί μεγάλες εστίες αύξησης των δαπανών στον χρόνο.

Ωστόσο, όπως προαναφέραμε, οι αγωνίες περισσεύουν και εντοπίζονται κυρίως στο παραγωγικό σκέλος ή καλύτερα στην επιδιωκόμενη αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, που παρά τις πολλές προσπάθειες, τους διαθέσιμους επενδυτικούς πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και των λοιπών ευρωπαϊκών ταμείων, τις καλύτερες εξαγωγικές επιδόσεις, το πλήθος των εξαγορών, τα κατά καιρούς κύματα αναδιάρθρωσης του ιδιωτικού τομέα και τις τεχνολογικές αναβαθμίσεις, ψηφιακές και άλλες, δεν ευδοκιμεί, δεν δίδει στην ελληνική οικονομία το κρίσιμο μέγεθος, ούτε προσφέρει την απαιτουμενη διαφοροποίηση που θα της επέτρεπε να βλέπει το μέλλον με αξιώσεις.

Οι αγωνίες

Πρόσφατα στο Forum των Δελφών πολλές ήταν οι σχετικές αναφορές και επισημάνσεις από ξεχωριστά πρόσωπα της ιδιωτικής οικονομίας, όπως ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank, Βασίλης Ψάλτης, ο πρόεδρος της Εurobank, Γεώργιος Ζανιάς, ο διευθύνων σύμβουλος του Τιτάνα, Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, ο εταίρος της Big Pi Ventures Μάρκος Βερέμης, ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, καθηγητής Νίκος Βέττας και άλλοι.

Ολοι τους, ο καθένας με τον τρόπο του, περιέγραψαν ακριβώς τις παραγωγικές αγωνίες του τόπου, το έλλειμμα προσωπικού, την ανακατεύθυνση πόρων και την απόκτηση δυνατοτήτων σε όλους τους κλάδους, μηδενός εξαιρουμένου, με σκοπό ακριβώς τη διαμόρφωση συνθηκών ταχείας παραγωγικής μεταμόρφωσης της ελληνικής οικονομίας.

Οπως εξηγεί σε συνομιλητές του ο κ. Ψάλτης, το ζητούμενο για την ελληνική οικονομία δεν είναι πώς θα επιστρέψει στις προ του 2008 αναπτυξιακές επιδόσεις, αλλά πώς θα τις υπερβεί σημαντικά, ώστε να θέσει πραγματικά την Ελλάδα σε τροχιά σύγκλισης με την Ευρώπη και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για ένα ξεχωριστό αναπτυξιακό άλμα που θα την καταστήσει όντως ανεπτυγμένη χώρα και οικονομία και θα την ασφαλίσει έναντι των πολλών και αναπτυσσόμενων κινδύνων, ενεργειακών, γεωπολιτικών, κλιματικών, δημογραφικών και άλλων.

Επαναφορά

Ο διευθύνων σύμβουλος της Αlpha Bank θεωρεί ότι στο παρόν περιβάλλον – και στον βαθμό που δεν υπάρξουν δραματικού χαρακτήρα γεωπολιτικές εξελίξεις στα κρίσιμα πολεμικά μέτωπα της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής – η Ελλάδα θα μπορέσει να επαναφέρει το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν στη ζώνη των 240 δισ. ευρώ που είχε επιτύχει το 2007, πριν δηλαδή από τη μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση, η οποία τη βύθισε σε μακράς διαρκείας πρωτοφανή οικονομική κρίση, την απείλησε με χρεοκοπία και έφθασε να απομειώσει το εθνικό της προϊόν σχεδόν κατά 30%.

Το κρίσιμο λοιπόν κατά τον κ. Ψάλτη δεν είναι πώς η ελληνική οικονομία θα ξαναπιάσει τα 240 δισ. ευρώ, αλλά πώς θα εκτιναχθεί στα 400 δισ. ευρώ και θα εξελιχθεί σε μια πραγματικά ισχυρή και υπολογίσιμη οικονομική δύναμη σε αυτή την τόσο ιδιαίτερη γεωγραφική ζώνη της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.

Ο ίδιος πιστεύει ότι κάτι τέτοιο μπορεί στρατηγικά να επιτευχθεί, αν συντονιστούν μεταξύ τους όλες οι εγχώριες δυνάμεις, πολιτικές, τραπεζικές, επιχειρηματικές και κοινωνικές, επιμείνουν στη μεταρρυθμιστική γραμμή των μεγάλων τομών και αλλαγών, που θα δίδουν πραγματικό περιεχόμενο στον εκσυγχρονισμό της χώρας με ανεξάρτητη και ταχείας απονομής Δικαιοσύνη, σύγχρονη τεχνολογικά προηγμένη Παιδεία, αξιοπρεπή υγεία, κατοχυρωμένα και επαρκώς υποστηριζόμενα δικαιώματα ιδιοκτησίας και ένα κράτος που θα διευκολύνει και δεν θα εμποδίζει την υγιή επιχειρηματική δράση.

Οι τράπεζες

Ο κ. Ψάλτης αναγνωρίζει ότι οι τράπεζες επιβάλλεται να επαναπροσδιορίσουν τη δράση τους, να πρωταγωνιστήσουν στην αναγέννηση και μεγέθυνση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, να υποστηρίξουν συνολικά, χωρίς εξαιρέσεις, την παραγωγική ανασύνταξη της χώρας, χωρίς δηλαδή προνομιακές σχέσεις σε επιμέρους κλάδους.

Εχει την άποψη ότι όλοι οι παραγωγικοί τομείς, από τον τουρισμό, τις κατασκευές και τη βιομηχανία, μέχρι τον αγροτικό τομέα και την παραγωγή νέων τεχνολογικών αγαθών και υπηρεσιών, επιβάλλεται να τύχουν της αυτής προσοχής, ώστε να συντονιστούν και να δράσουν συμπληρωματικά ο ένας για τον άλλον προσθέτοντας πλεονεκτήματα στον καθένα.

Γεγονός που αν επιτευχθεί μπορεί να ενισχύσει την ελκυστικότητα της ελληνικής οικονομίας, να ευνοήσει την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και βεβαίως να πολλαπλασιάσει τη διεκδίκηση ελληνικών αξιών από διεθνικά επενδυτικά σχήματα και κεφάλαια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη συνολικότερη πρόοδό της.

Κοινή στάση

Προς επίτευξη των παραπάνω στόχων ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank δεν κρύβει ότι ο επιχειρηματικός κόσμος οφείλει ενιαία εκπροσώπηση, ενιαία έκφραση ή αλλιώς κοινή στάση απέναντι στα μεγάλα θέματα και προβλήματα και θέματα που απασχολούν την ελληνική οικονομία και κοινωνία.

Κατ’ αυτόν οι επιχειρηματικοί φορείς θα μπορούσαν να συμπήξουν ένα μέτωπο υγιούς διεκδίκησης απέναντι στην πολιτεία που θα επεξεργάζεται θέσεις, θα τοποθετείται τεκμηριωμένα σε μείζονα θέματα και προβλήματα, όπως αυτά της ανάπτυξης, της δημοσιονομικής σταθερότητας, της φορολογίας, του ενεργειακού κόστους, των υποδομών, της κατανομής των πόρων, της Παιδείας, της Δικαιοσύνης, των κρίσιμων για τις εμπορικές πράξεις και συναλλαγές ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και άλλων.

Είναι αυτός ένας ευρύτερος προβληματισμός που πλέον διαπερνά το οικονομικό σύμπαν της χώρας και ξεπερνά τα τυπικά και συνήθως υπερφίαλα αισιόδοξα κυβερνητικά μηνύματα. Μένει ωστόσο να δούμε αν όντως οι ευρύτερες οικονομικές, επιχειρηματικές και τραπεζικές μπορούν να παίξουν, αν όχι καθοδηγητικό, τουλάχιστον υποστηρικτικό ρόλο στην επίτευξη του διεκδικούμενου αναπτυξιακού άλματος στα 400 δισ. τον χρόνο…