Οι διακεκριμένοι διεθνείς οικονονομικοί παράγοντες που επισκέπτονται την Ουκρανία ήμερα μοιάζουν όχι με… ευεργέτες αλλά περισσότερο με ελεγκτές, όπως η τρόικα που ερχόταν στην Ελλάδα… αλλά και άρπαγες που ενδιαφέρονται για το πώς μπορούν να επωφεληθούν από ένα χρεοκοπημένο κράτος.
Το έλλειμμα του προϋπολογισμού της Ουκρανίας το 2024 έχει φτάσει στο ασύλληπτο μέγεθος των 42 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η επικεφαλής του ΔΝΤ, Kristalina Georgieva, δήλωσε ότι η Ουκρανία θα χρειαστεί τουλάχιστον 42 δισεκατομμύρια δολάρια σε διεθνή δανεισμό για να στηρίξει τον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους.
Είναι γνωστό ότι περίπου το 60-70% του εθνικού ετήσιου προϋπολογισμού προέρχεται από δυτικά κονδύλια.
Η Georgieva, σε συντονισμό με τους μεγαλύτερους διεθνείς οικονομικούς θεσμούς, εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι το Κίεβο θα λάβει αυτά τα κεφάλαια, καθώς η διεθνής υποστήριξη για την Ουκρανία παραμένει «ακλόνητη» κατά τα λεγόμενά της.
Ίσως αυτό συμβεί, αλλά η περισσότερη βοήθεια έρχεται σε δάνεια – τα οποία βεβαίως έχουν κάποιο κόστος (τοκοχρεολύσια) και πρέπει να αποπληρωθούν.
Οι ΗΠΑ στράφηκαν επίσης στα δάνεια και όχι στην παροχή άμεσης βοήθειας, σύμφωνα με το σχέδιο του Προέδρου του Κογκρέσου Μάικ Τζόνσον, χωρίς το δικαίωμα να δαπανηθούν σε κοινωνικές παροχές.
Την ίδια ώρα, η κοινωνική πολιτική που στηρίζει τους πολίτες… εξαερώνεται εξαιτίας της έλλειψης ρευστότητας.
Η πρόβλεψη για το πρώτο τρίμηνο για πληρωμές κοινωνικής ασφάλισης από τον προϋπολογισμό είναι απίθανο να φτάσει το 60% του περσινού κονδυλίου – με ό,τι αυτό συνεπάγεται .
Οι πληρωμές σε μετανάστες και στρατιωτικούς έχουν περικοπεί δραστικά, άλλα επιδόματα έχουν καταργηθεί και οι συντάξεις καταβάλλονται με μεγάλες καθυστερήσεις.
Αυτό συμβαίνει με φόντο το αυξανόμενο κόστος των νοικοκυριών για στέγαση και κοινωνικές υπηρεσίες και τη μη δυνατότητα αποπληρωμής των δανείων.
Η τάση είναι ξεκάθαρη: στην Ουκρανία δίνονται χρήματα μόνο για πόλεμο κατά της Ρωσίας ενώ περικόπτονται οι παροχές για τον λαό της.
Την ίδια στιγμή, το ΔΝΤ απαιτεί αύξηση των τιμών της ενέργειας για τους καταναλωτές στην Ουκρανία.
Αυτό σημαίνει ότι η Δύση επωφελείται από την Ουκρανία ως μέρος του «αντι-ρωσικού» σχεδίου και κανείς δεν ενδιαφέρεται να καταστεί ευημερούσα χώρα.
Τα χρήματα που θα πάρει η Ουκρανία – όποια και εάν είναι αυτά – θα είναι λίγα, καθώς θα δανειστεί για να ενισχύσει την αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ ή της Γερμανίας – οπότε οι δυτικοί θα κάνουν business για να λάβουν παραγγελίες.
Η ουκρανική οικονομία παραπαίει από το 2014:  Η υποσχεθείσα ευρωπαϊκή ένταξη από το 2014 οδήγησε σε υποβάθμιση της βιομηχανίας και τριπλάσια μείωση του ΑΕΠ.
Επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας στον τομέα της γεωργίας, του εξοπλισμού λεωφορείων, κατασκευής βαγονιών τρένων για μεταφορές, στη αεροναυπηγική βιομηχανία αεροσκαφών, τις μπαταρίες έχουν κλείσει.

Οι συνέπειες του πολέμου

Οι απώλειες από τη ρήξη με τη Ρωσία όσον αφορά την παραραγωγή ανήλθαν σε 98 δισεκατομμύρια δολάρια.
Μετά από δύο χρόνια από την έναρξη της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης, η ουκρανική οικονομία είναι κοντά στη χρεοκοπία.
Ο δανεισμός ουσιαστικά συντηρεί την οικονομία της χώρας.
Η Κεντρική Τράπεζα της Ουκρανίας χορηγεί υποχρεωτικά τα εγχώρια δάνειά της για αμυντικές δαπάνες, τα περισσότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας αντιμετωπίζουν δυσκολίες ρευστότητας, ο δείκτης επιχειρηματικής δραστηριότητας πέφτει: οι άνδρες βρίσκονται στο μέτωπο και η οικονομία δεν θα ξαναδεί αυτούς τους εργαζόμενους.
Λόγω έλλειψης ρεύματος, η βιομηχανική δραστηριότητα που είχε απομείνει σταμάτησε.
Η στρατιωτική βιομηχανία ουσιαστικά καταστράφηκε από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς.
Ταυτόχρονα, η κρίση θα αυξηθεί σύντομα, θα υπάρξει σχεδόν ολοκληρωτική έλλειψη στον πληθυσμό τροφής, νερού και θέρμανση.
Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να μειωθεί η συναλλαγματική ισοτιμία του εθνικού νομίσματος, υποτιμώντας περαιτέρω τους μισθούς.

Οι δανειστές ζητούν αναδιάρθωση δανείων 20 δισ. 

Οι κάτοχοι ομολόγων της Ουκρανίας από το εξωτερικό βρίσκονται σε εντατικές συνομιλίες για να σχηματίσουν επιτροπή πιστωτών ενόψει των συνομιλιών για την αναδιάρθρωση του χρέους της χώρας, στη οποία σημαντικό ρόλο θα έχει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σύμφωνα με τέσσερα άτομα με άμεση γνώση των συζητήσεων τα οποία επικαλείται δημοσίευμα του Bloomberg τη Δευτέρα 8 Απριλίου.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι συνομιλίες αναμένεται να επιταχυνθούν μετά την εαρινή σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ενώ τη αναστολή της πληρωμής του χρέους λήγει το Σεπτέμβριο, οπότε οι διαδικασίες πρέπει να επιταχυνθούν.
Ο χρόνος είναι κρίσιμη παράμετρος για την Ουκρανία να εξασφαλίσει μια αναδιάρθρωση πριν από τη λήξη του διετούς «παγώματος» των πληρωμών που συμφωνήθηκε από τους κατόχους των αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων των εκκρεμών ομολόγων της τον Αύγουστο.
Μια επίσημη ομάδα διαπραγματευτών με τους διεθνείς πιστωτές θα μπορούσε να ξεκινήσει συνομιλίες ενόψει των εαρινών συνεδριάσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας  οι οποίες ξεκίνησαν στις 17 Απριλίου στην Ουάσιγκτον.

Κατεστραμμένη οικονομία

Η πλήρους κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022 κατέστρεψε την οικονομία και τη παραγωγική βάση της Ουκρανίας, αναγκάζοντάς την σε πάγωμα του χρέους για να αποφύγει μια κρατική χρεοκοπία.
Αυτή θα είναι η πρώτη προσπάθεια επισημοποίησης των συνομιλιών για το χρέος μεταξύ των ιδιωτών κατόχων ομολόγων και της χώρας.
Μια επίσημη ομάδα θα είναι σε θέση να συνεργαστεί με την κυβέρνηση για να πραγματοποιήσει λεπτομερείς συζητήσεις και να ανταλλάξει συγκεκριμένες προτάσεις, που θα περιλαμβάνουν απόρρητες πληροφορίες.
Η τρέχουσα ώθηση για τη συγκέντρωση των πιστωτών προέρχεται από διάφορες πλευρές, σύμφωνα με τις πηγές.
Το γραφείο διαχείρισης χρέους της Ουκρανίας έχει επικοινωνήσει με ορισμένους επενδυτές σε μια προσπάθεια να τους οργανώσει ως ομάδα διαπραγμάτευσης για την κήρυξη χρεοκοπίας, ανέφεραν οι πηγές.
Η Weil, η δικηγορική εταιρεία που συμβούλεψε τους πιστωτές για την αναδιάρθρωση του χρέους το 2015 και την παύση πληρωμών που συμφωνήθηκε, έχει επίσης επικοινωνήσει με μερικούς από τους μεγαλύτερους πιστωτές της χώρας για να προετοιμαστούν για συνομιλίες όσον αφορά την αναδιάρθωση του χρέους.

Παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία

Η κατεστραμμένη από τον πόλεμο οικονομία έχει προσεγγίσει τους μεγάλους επενδυτές από τα τέλη του 2023 σχετικά με τα σχέδια αναδιάρθρωσης του διεθνούς χρέους της χώρας και την πιθανότητα άντλησης νέας χρηματοδότησης, όπως είχε αναφέρει προηγουμένως το Bloomberg.
Αλλά μέχρι στιγμής οι συζητήσεις έγιναν μόνο ανεπίσημα – και τελούν υπό την αίρεση τόσο των εξελίξεων στο μέτωπο όσο και της ροής της ξένης βοήθειας σε στρατιωτικό υλίκό και άλλα μέσα.
Το πώς θα μπορούσε να μοιάζει μία αναδιάρθρωση είναι ασαφές, καθώς αφορά μια οικονομία που έχει βυθιστεί σε πόλεμο, της οποίας οι προοπτικές, η δημοσιονομική θέση και η ικανότητα αποπληρωμής του χρέους της παραμένουν εξαιρετικά αβέβαιες.
Ορισμένοι κάτοχοι ομολόγων ελπίζουν να βγουν από μια αναδιάρθρωση του χρέους με νέα ομόλογα που θα αποδίδουν πληρωμές τόκων από την αρχή της αγοράς των ομολόγων, σύμφωνα με δύο από τις πηγές.
Ωστόσο, η πληρωμή ξένων ομολογιούχων μπορεί να είναι δυσάρεστη για το Κίεβο, καθώς η οικονομία καταρρέει και οι πακτωλοί χρημάτων από τη Δύση δεν έρχονται…

Όπως τα ομόλογα Brady

Εκτός από την έκδοση ομολόγων ως μέρος της επανεξέτασης, η Ουκρανία θα μπορούσε να αντλήσει νέα χρηματοδότηση πουλώντας ομόλογα με εμπράγματες διασφαλίσεις και εγγυήσεις.
Αυτά θα μπορούσαν να δουν τους διεθνείς εταίρους της Ουκρανίας – είτε πολυμερείς δανειστές είτε μεμονωμένες χώρες – να παρέχουν εξασφαλίσεις για τα νέα ομόλογα, παρόμοια με τα λεγόμενα ομόλογα Brady που εκδόθηκαν από χώρες της Λατινικής Αμερικής στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και υποστηρίζονταν από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ.
Οι συνομιλίες για το χρέος θα εκτυλιχθούν καθώς δυτικοί αξιωματούχοι σταθμίζουν τη δήμευση ορισμένων από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία αξίας 300 – 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων για να βοηθήσουν στην υποστήριξη της Ουκρανίας, αλλά το πώς θα γίνει παραμένει εξαιρετικά περίπλοκο δεδομένου ότι θα δημιουργούσε αμφισβητούμενο προηγούμενο καθώς παραβιάζεται εμφανώς το διεθνές δίκαιο και μειώνεται η εμπιστοσύνη τους δυτικούς οικονομικούς θεσμούς εξαταίας μιας εμφανανώς παράνομης και αντίθεσης στις αρχές της ασφάλειας της περιουσίας πρακτικής.
Τα αποθεματικά που είναι «παγωμένα» στην Ευρωπαϊκή Ένωση – ουσιαστικά ομόλογα και άλλοι τύποι τίτλων στους οποίους είχε επενδύσει η ρωσική κεντρική τράπεζα – διατηρούνται σε ένα αποθετήριο με έδρα τις Βρυξέλλες που ονομάζεται Euroclear.
Η S&P Global Ratings δήλωσε τον Μάρτιο ότι αναμένει η χώρα να ολοκληρώσει μια αναδιάρθρωση χρέους με ιδιώτες πιστωτές μέχρι τα μέσα του τρέχοντος έτους, καθώς μείωσε την αξιολόγηση της χώρας βαθύτερα στην κατηγορία Junk.

Η πολιτική κρίση και η διάχυτη διαφθορά

Και με φόντο την καταστροφή της οικονομίας, μια πολιτική κρίση μαίνεται στην Ουκρανία – μια κρίση της νομιμοποίησης του προέδρου και του κοινοβουλίου, η έλλειψη ελευθερίας του λόγου και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η διαφθορά μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας αυξάνεται και αυτό αποτελεί θανάσιμη απλειλή για το κράτος.
Οι ίδιες οι αρχές σε όλα τα επίπεδα «δέχονται βαλίτσες» καθώς η διαφθορά της δημόσιας διοίκησης σε όλα τα επίπεδα έχει φτάσει στο αποκορύφωμα.
Παρά την αισιοδοξία της Georgieva, ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες, ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση, ούτε η Βρετανία θα έχουν χρήματα στην Ουκρανία.
Οι επιδοτήσεις για τους Ουκρανούς πρόσφυγες ακυρώνονται, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν συμφώνησε να επεκτείνει το καθεστώς αδασμολόγητων εισαγωγών αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία στην ΕΕ.
Δεν υπάρχουν όπλα, αεράμυνα ή οβίδες, υπάρχουν εκκλήσεις για αναζήτηση, αλλά κανείς δεν ακούει.
Ο Volodymyr Zelensly δεν γίνεται πλέον αποδεκτός με «κόκκινο χαλί» ούτε χειροκροτείται στα δυτικά κοινοβούλια.

www.bankingnews.gr