Οι λύκοι είναι προστατευόμενο είδος, αλλά δεν παύουν να είναι θηρευτές Apex. Λύκοι επιτέθηκαν σε τουλάχιστον 65.500 οικόσιτα ζώα φάρμας σε όλη την Ευρώπη πέρυσι. Τα περιστατικά με λύκους είναι ένα αυξανόμενο φαινόμενο που οι αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποδίδουν στην αύξηση του πληθυσμού και στη μετακίνηση των κοπαδιών σε αγροτικές περιοχές.

Η αυστηρή προστασία των λύκων από την ΕΕ χρονολογείται τουλάχιστον από το 1992, αλλά πιο πρόσφατα το μπλοκ έχει ενσωματώσει την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας για να καταστήσει την ήπειρο ουδέτερη για το κλίμα έως το 2050. Οι κορυφαίοι θηρευτές αποτελούν βασικό μέρος των 115 δισεκατομμυρίων ευρώ του μπλοκ για τη στρατηγική βιοποικιλότητας, επειδή η παρουσία τους διασφαλίζει την υγεία ολόκληρης της τροφικής αλυσίδας, σύμφωνα με το Bloomberg.

Καλλιστώ – Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι λύκοι

Χάρη στην προστασία της ΕΕ, μέσα σε λίγες δεκαετίες, οι λύκοι έχουν μετατραπεί από το να θεωρούνται παράσιτα και να κυνηγούνται, να δηλητηριάζονται και να εξολοθρεύονται, σε προστατευόμενο είδος υπό την αυστηρότερη προστασία για τα απειλούμενα είδη. Ο αριθμός τους ανακάμπτει και οι αγέλες επεκτείνονται. Ενώ αυτή η αλλαγή έχει θεωρηθεί σε μεγάλο βαθμό θετική, πολλοί αγρότες λένε ότι η προστασία έχει πάει πολύ μακριά. Αυτή η διαμάχη μετατρέπεται τώρα σε πολιτικό ζήτημα.

Πολιτικό ζήτημα

Η αύξηση των επιθέσεων από λύκους βοήθησε να πυροδοτήσει τις μεγαλύτερες διαμαρτυρίες κτηνοτρόφων εδώ και χρόνια, με τους αγρότες να είναι ήδη εξαγριωμένοι με την αύξηση του κόστους και την αυξημένη γραφειοκρατία.

Το περιστατικό που τα άλλαξε όλα συνέβη πολύ μακριά από εκεί. Τον Σεπτέμβριο του 2022, ένας λύκος γνωστός ως GW950m μπήκε κρυφά σε ένα αγρόκτημα στην Κάτω Σαξονία της Γερμανίας και σκότωσε την Ντόλι, το καφέ πόνι που ανήκε στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιον.

Μετά το γεγονός, η φον ντερ Λάιεν ενεπλάκη προσωπικά, εκδίδοντας δηλώσεις και στέλνοντας επιστολές σε μέλη του συντηρητικού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο οποίο ανήκει. Ένα χρόνο αργότερα, η επιτροπή δημοσίευσε μια έκθεση 100 σελίδων για την κατάσταση του λύκου στην Ευρώπη και πρότεινε επίσημα τη μείωση του καθεστώτος προστασίας του τον Δεκέμβριο.

Ένας εκπρόσωπος της επιτροπής χαρακτήρισε την προστασία των λύκων από την ΕΕ «επιτυχία διατήρησης». Αλλά, είπε στο  Bloomberg ο εκπρόσωπος, «αυτή η επέκταση ωστόσο οδήγησε σε αυξανόμενες συγκρούσεις με τις ανθρώπινες δραστηριότητες, ιδίως όσον αφορά τις ζημιές σε ζώα, με ισχυρή πίεση σε συγκεκριμένες περιοχές. Αυτό δικαιολογεί μια προσαρμογή του καθεστώτος νομικής προστασίας».

Αλλαγή στη σύμβαση της Βέρνης

Στη συνέχεια, η Επιτροπή θέλει τα κράτη μέλη να πιέσουν για αλλαγή της Σύμβασης της Βέρνης, που ρυθμίζει τη διατήρηση της άγριας ζωής. Αυτό θα οδηγούσε στο να θεωρηθεί ο λύκος «προστατευόμενος, αντί «αυστηρά προστατευόμενος» σήμερα. Κάποιοι το βλέπουν ψηφοθηρικό ενόψει ευρωεκλογών.

Το συντηρητικό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα αναμένεται να κερδίσει τις περισσότερες έδρες τον Ιούνιο. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Ευρωπαίοι Πράσινοι χάνουν έδρες και τα ακροδεξιά κόμματα τις κερδίζουν, εγείροντας φόβους ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορούσε να επιβραδύνει τη δράση για το κλίμα.

Οι Ευρωπαίοι συντηρητικοί χρησιμοποιούν τους λύκους ως «εργαλείο εκστρατείας» για να κινητοποιήσουν λαϊκίστικα το εκλογικό σώμα ενάντια στις πράσινες πολιτικές, είπε στους FT ο Τόμας Βάιτς, αυστριακός ευρωβουλευτής των Πρασίνων..

Όταν ήταν νόμιμες, οι άδειες κυνηγιού λύκων ξεκινούσαν από περίπου 10.000 ευρώ. Αυτό, συν τα έξοδα διαμονής και διατροφής από μεγάλα κυνηγετικά πάρτι, αποτελούσαν μια βασική πηγή εισοδήματος για μικρά χωριά.

Η Ευρώπη χρειάζεται τους βοσκούς

Η Ευρώπη χρειάζεται τους κτηνοτρόφους και τους βοσκούς. Η εκτεταμένη βοσκή μπορεί να μειώσει το τεράστιο αποτύπωμα άνθρακα του βοείου κρέατος. Τα ζώα διατηρούν επίσης τα δάση καθαρά από χαμηλή βλάστηση και βοηθούν στην πρόληψη δασικών πυρκαγιών. Αλλά η εκτεταμένη βοσκή κάνει τα ζώα φάρμας πιο ευάλωτα στους λύκους.

Προς το παρόν, οι κανόνες της ΕΕ επιτρέπουν μόνο το κυνήγι μεμονωμένων ζώων που αποδεδειγμένα είναι πολύ επιβλαβή για τα κοπάδια, και οι λύκοι είναι έξυπνοι θηρευτές που διανύουν τεράστιες περιοχές, με κάποιους να κινούνται σε ολόκληρη την ήπειρο. Αυτό κάνει τη ανεύρεση τους δύσκολη δουλειά.

Στην περίπτωση του λύκου GW950m, ένα τοπικό δικαστήριο εξέδωσε άδεια κυνηγιού μόνο αφού η ανάλυση DNA απέδειξε ότι σκότωσε και άλλα ζώα. Η εξουσιοδότηση έληξε τον Ιανουάριο προτού οι κυνηγοί τον προλάβουν και ο λύκος παραμένει ζωντανός.

Υπάρχει μια άλλη λύση που δεν περιλαμβάνει κυνήγι, λένε οι περιβαλλοντολόγοι. Οι αποζημιώσεις για σκοτωμένα ζώα και οικονομική βοήθεια για επενδύσεις σε μέτρα πρόληψης επιθέσεων.

Η βοσκή σε περιοχές λύκων είναι σκληρή δουλειά. Τα χωράφια προστατεύονται από ηλεκτρισμένους φράχτες και γιγαντιαία τσοπανόσκυλα, των οποίων το τάισμα δεν είναι καθόλου φτηνό. Οι παραδοσιακοί βοσκοί βοηθούν να διατηρούνται τα δάση και τα βουνά καθαρά και, εμποδίζοντας τους λύκους να τρώνε τα ζώα, χαράζουν πιο ξεκάθαρα όρια μεταξύ της φύσης και των ανθρώπων.