Οι περισσότεροι δεν γνωρίζουμε πώς να απαλλαγούμε από το χρησιμοποιημένο λάδι, με αποτέλεσμα να προκαλούμε σοβαρή ρύπανση στο περιβάλλον. Κι όμως, υπάρχουν λύσεις. Ένα λίτρο τηγανέλαιο ρυπαίνει 1 εκατομμύριο λίτρα νερού, ποσότητα που καταναλώνει ο μέσος άνθρωπος σε 14 χρόνια, ενώ η φύση χρειάζεται 10 χρόνια για να απορροφήσει. Αν νομίζετε ότι μια σταγόνα δεν έχει μεγάλη σημασία, ξανασκεφτείτε το: μια σταγόνα (0,05 ml) τηγανέλαιου μπορεί να μολύνει έως και 50 λίτρα νερού. Αυτές οι ποσότητες μπορούν να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά, όχι μόνο στην αποχέτευση, αλλά και στους φυσικούς πόρους, στην υγεία των ζώων και των ανθρώπων.

Πόσο μεγάλη ζημιά κάνουμε;

Το τηγάνισμα, αν και δεν είναι ο ιδανικότερος τρόπος μαγειρέματος, για τους περισσότερους αποτελεί καθημερινή συνήθεια. Τι γίνεται, όμως, όταν το λάδι τελειώσει τη ζωή του στο τηγάνι; Δυστυχώς, οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τον κατάλληλο τρόπο να το απορρίψουν, με αποτέλεσμα να προκαλούν σοβαρή ρύπανση στο περιβάλλον. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τις συνέπειες της ακατάλληλης απόρριψής του. Πρώτα απ’ όλα, το λάδι που πετάμε στον νεροχύτη θα στερεοποιηθεί στους σωλήνες και θα οδηγήσει στην απόφραξή τους. Η ζημιά που θα προκαλέσει στις σωληνώσεις θα οδηγήσει σε σημαντικά έξοδα καθαρισμού και αποκατάστασης.

Όσον αφορά το περιβάλλον, το χρησιμοποιημένο λάδι που πετιέται στα σκουπίδια μπορεί να διαρρεύσει στον υδροφόρο ορίζοντα. Οι κηλίδες που δημιουργούνται στην επιφάνεια των λιμνών και των θαλασσών σχηματίζουν ένα φιλμ στην επιφάνεια του νερού που εμποδίζει το οξυγόνο να φτάσει στα υδρόβια φυτά και τα έμβια όντα. Ως αποτέλεσμα, αυτά πεθαίνουν από την έλλειψη οξυγόνου.

Καθημερινή παραγωγή ρύπανσης

Είτε πρόκειται για τηγανητές πατάτες, κεφτεδάκια ή μελιτζάνες στο κουρκούτι, είτε για λαδερά στην κατσαρόλα ή γεμιστά στο ταψί του φούρνου, η ποσότητα ελαίου που καταναλώνουμε είναι τεράστια. Ένας στους δύο Έλληνες επιλέγει εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο για τη διατροφή του και όλοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, μαγειρεύουμε με μια λιπαρή ουσία. Σκεφτείτε λοιπόν πόσο σημαντικό είναι το αρνητικό αποτύπωμα και τι ζημιά προκαλείται στο οικοσύστημα.

Μαγειρέψτε έξυπνα: Εκμεταλλευτείτε το στο έπακρο

Προτού απορρίψουμε το μαγειρεμένο λάδι, πρέπει πρώτα να αναρωτηθούμε αν το έχουμε αξιοποιήσει στο έπακρο και αν μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε μία ακόμη φορά. Όλα εξαρτώνται από την προέλευση και την ποιότητα του ελαιόλαδου ή του σπορέλαιου, από το τι τρόφιμα τηγανίζονται σε αυτό (π.χ. πατάτες ή ψάρια), από το πόσο καλά έχει φιλτραριστεί και υπό ποιες συνθήκες έχει αποθηκευτεί.

Πόσες φορές μπορούμε να τηγανίσουμε;

Το τηγανέλαιο μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί εφόσον φιλτραριστεί για να αφαιρεθούν τα υπολείμματα. Ωστόσο, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η ποιότητά του υποβαθμίζεται και υπάρχουν όρια που καθορίζουν αν είναι ασφαλές να χρησιμοποιηθεί ξανά στο μαγείρεμα. Γενικά, συστήνονται τρία τηγανίσματα ως όριο για την αλλαγή εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου, παρθένου ελαιόλαδου ή πυρηνέλαιου στο τηγάνι ή στη φριτέζα. Υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι θερμοκρασίες και οι χρόνοι τηγανίσματος, δηλαδή δεν ξεπερνούν τα 15΄-20΄ στους 180ο C. Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο αντέχει περισσότερο σε αυτές τις θερμοκρασίες, σε αντίθεση με οποιοδήποτε σπορέλαιο.

Θυμηθείτε ότι το λάδι παίρνει τη γεύση της τροφής που τηγάνισε. Για παράδειγμα, στο λάδι όπου τηγανίστηκαν ψάρια δεν είναι καλό να τηγανιστούν πατάτες, όμως μπορεί να ισχύει το αντίστροφο: δηλαδή αν μία φορά έχουν τηγανιστεί πατάτες, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ψάρια.

Αποθήκευση σε 3 απλά βήματα

• Μόλις τελειώσει το μαγείρεμα, αφήνουμε το τηγανέλαιο να κρυώσει εντελώς στο σκεύος που χρησιμοποιήθηκε.
• Όταν κρυώσει καλά, το σουρώνουμε για να αφαιρέσουμε τα υπολείμματα τροφών. Το μεταφέρουμε με χωνί σε ένα καθαρό και στεγνό δοχείο με καπάκι που κλείνει καλά. Τα άδεια πλαστικά μπουκάλια από γάλα, νερό ή αναψυκτικό του 1,5 lt είναι ιδανικά για αποθήκευση.
• Σημειώνουμε την ημερομηνία και για ποιον λόγο χρησιμοποιήθηκε (π.χ. για τηγάνισμα πατάτας) καθώς και τον αριθμό των φορών που έχει χρησιμοποιηθεί. Στη συνέχεια, το αποθηκεύουμε σε δροσερό, σκοτεινό μέρος μέχρι να είναι έτοιμο για επαναχρησιμοποίηση.

Πού και πώς ανακυκλώνονται;

Τα χρησιμοποιημένα μαγειρικά έλαια συλλέγονται και μετατρέπονται σε βιοκαύσιμα (βιοντίζελ). Πρόκειται για ένα φυτικό υλικό, βιοδιασπώμενο, το οποίο αντικαθιστά το πετρέλαιο, συμβάλλοντας στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

• Εντοπίστε τα σημεία όπου συλλέγονται χρησιμοποιημένα μαγειρικά έλαια. Ρωτήστε το σούπερ μάρκετ ή το βενζινάδικο στη γειτονιά σας.
• Επικοινωνήστε με τον δήμο σας για να ενημερωθείτε για τα σημεία συλλογής. Πλέον οι περισσότεροι δήμοι της χώρας υποστηρίζουν αυτή την υπηρεσία.
• Αναζητήστε εταιρείες που συλλέγουν τα χρησιμοποιημένα μαγειρικά έλαια και τα μετατρέπουν σε βιοντίζελ. Υπάρχουν εταιρείες που επιβραβεύουν την προσπάθεια και προσφέρουν ανταποδοτικά προνόμια.
• Φτιάξτε φυσικό σαπούνι και καθαριστικά διαλύματα γενικής χρήσης για το σπίτι. Αν δεν έχετε κάποιον συγγενή ή φίλο να σας καθοδηγήσει με τις γνώσεις του, τότε θα βρείτε αρκετές συμβουλές και μεθόδους στο Διαδίκτυο.

Δήμοι με μεταλλικούς κάδους για τη συλλογή τηγανέλαιων
*Επικοινωνήστε με την αρμόδια υπηρεσία για να σας υποδείξει τα σημεία. Παλλήνης-Γέρακα-Ανθούσας, Χαλανδρίου, Αλίμου, Περιστερίου, Νέας Σμύρνης, Μεγαρέων, Αμαρουσίου, Αιγάλεω, Koρινθίων, Βούλας-Βάρης-Βουλιαγμένης, Βύρωνα, Παλαιού Φαλήρου, Δάφνης-Υμηττού, Παιανίας, Μοσχάτου-Ταύρου, Παπάγου-Χολαργού, Πετρούπολης, Πειραιά, Ρεθύμνου

Συλλογή τηγανέλαιων για ιδιώτες
Αθήνα — Πράσινο Λάδι, prasinoladi.gr — Revive, revive.gr Θεσσαλονίκη — Διάδυμα, diadyma.gr Θράκη — ΕΚΟΘΡΑΚ, ecothrak.gr Συλλογή τηγανέλαιων για την εστίαση — Πράσινο Λάδι, prasinoladi.gr — EcoFrying, EcoFrying.gr — Renovoil, renovoil.gr — ΕΚΟΘΡΑΚ, ecothrak.gr

Το άρθρο της εβδομάδας

CUCINA CARUSO