Παρά την άνοδο της επιρροής του ΠΑΣΟΚ για τρίτη συνεχόμενη εκλογική αναμέτρηση, η γεύση που αφήνουν οι ευρωεκλογές στα χείλη της ηγεσίας και των στελεχών του είναι γλυκόπικρη. Η αύξηση των δυνάμεων είναι περιορισμένη, οι υψηλότερες προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί δεν επιβεβαιώθηκαν, αν και η Ν.Δ. γνώρισε σημαντική υποχώρηση και ο ΣΥΡΙΖΑ συνέχισε να κινείται καθοδικά.

Το 12,79% που απέσπασε τελικά το ΠΑΣΟΚ στην ευρωκάλπη δεν επέτρεψε πανηγυρισμούς και ταυτόχρονα άνοιξε έναν κύκλο κριτικής και εσωστρέφειας που αφορά την ευρύτερη στρατηγική που ακολουθήθηκε και τις συζητήσεις για την επόμενη ημέρα στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς, βάζοντας παράλληλα στο κάδρο -για πρώτη φορά- και τις ευθύνες του Νίκου Ανδρουλάκη.

Κορυφαία στελέχη που τοποθετήθηκαν δημόσια δεν έκρυψαν τον προβληματισμό τους για τα ισχνά κέρδη που απέφερε για το κόμμα τους η εκλογική διαδικασία, ζήτησαν να υπάρξει αυτοκριτική αλλά και οργανωμένος διάλογος για τα λάθη και τις αστοχίες που υπήρξαν, ενώ οι πιο προωθημένοι δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο να τεθεί στο τραπέζι και το θέμα της ηγεσίας. «Ολα, μα όλα οφείλουμε να τα συζητήσουμε και όταν λέμε όλα εννοούμε όλα. Θα τα συζητήσουμε στα όργανα», ήταν η φράση της Νάντιας Γιαννακοπούλου, που προκάλεσε εσωκομματικό θόρυβο (ΣΚΑΪ), για να εισπράξει αργότερα την απάντηση του Παναγιώτη Δουδωνή, ο οποίος την κατηγόρησε ότι είχε έτοιμη δήλωση αμφισβήτησης του Νίκου Ανδρουλάκη ανεξαρτήτως αποτελέσματος και επί 8 μήνες υπέβοσκε στο ΠΑΣΟΚ «μια υποτροπιάζουσα κατάσταση εσωστρέφειας με συγκεκριμένο στόχο» (ΑΝΤ1).

Ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος ανέφερε ότι το ΠΑΣΟΚ δεν πέτυχε τον πολιτικό και εκλογικό του στόχο που ήταν η δεύτερη θέση, «δεν είμαστε ευχαριστημένοι με τα ποσοστά», δήλωσε ο Παύλος Γερουλάνος (Star). Από την πλευρά του, στο ίδιο μήκος κύματος, ο Θόδωρος Μαργαρίτης ζήτησε («Εφ.Συν.») γενναίες πρωτοβουλίες στην Κεντροαριστερά «έξω από κομματικά στερεότυπα και περιχαρακώσεις.

Ο Χάρης Καστανίδης (Mega) πρότεινε οι ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ -μαζί με τις ηγεσίες μικρότερων κομμάτων ή και ανεξάρτητων προσωπικοτήτων- να «ξεκινήσουν προγραμματική συζήτηση με μία δυνατότητα σύγκλισης και κατεύθυνσης που θα οδηγήσει σε κοινό σχήμα δημοκρατικής παράταξης». Κι εφόσον μάλιστα οι ηγεσίες αρνηθούν να συμμετάσχουν -με δεδομένη την πόλωση μεταξύ Κασσελάκη και Ανδρουλάκη-, ο πρώην υπουργός ανέφερε ότι θα πρέπει να υπερκεραστούν. «Ο Καστανίδης έχει αποστασιοποιηθεί από το ΠΑΣΟΚ εδώ και έναν χρόνο», ήταν το σχόλιο στελεχών, κοντά στην ηγεσία, αναφορικά με την πρόταση και τις αιχμές του ότι «η ανυπαρξία της πολιτικής ηττήθηκε από πολιτικούς γελωτοποιούς».

Από τη Χαριλάου Τρικούπη περιορίστηκαν να σχολιάσουν ότι σύντομα θα συνεδριάσουν τα όργανα – σύμφωνα με πληροφορίες την επόμενη εβδομάδα θα συνέλθει το Πολιτικό Συμβούλιο για αποτίμηση αποτελεσμάτων και ώς τα τέλη Ιουνίου, η Κεντρική Επιτροπή, «και ο καθένας θα πει εκεί αυτό που θέλει να πει». «Το αποτέλεσμα θα συζητηθεί. Δεν υπήρχε περίπτωση να μη συζητηθεί», σημείωναν κομματικές πηγές.

Σε κάθε περίπτωση, ένα ζήτημα που είχε αναδείξει από το βράδυ της Κυριακής ο κ. Ανδρουλάκης ήταν η μεγάλη ασυμμετρία για το κόμμα του μεταξύ περιφέρειας και Αθήνας. Με άλλα λόγια, ενώ σε 19 νομούς της χώρας το ΠΑΣΟΚ έρχεται δεύτερο και σε δύο πρώτο, σπάζοντας τη γαλάζια παντοκρατορία της Ν.Δ. στον χάρτη, εντούτοις στο λεκανοπέδιο Αττικής τα ποσοστά του είναι ψαλιδισμένα και πολύ μειωμένα σε σχέση με τον πανελλαδικό μέσο όρο.

Ασυμμετρία

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ συνομιλώντας με τους πολιτικούς συντάκτες παραδέχτηκε ότι αυτή η ανεξήγητη και για τον ίδιο γεωγραφική ασυμμετρία «μας κράτησε πίσω» και έδωσε έμφαση στην ανάγκη «εντατικής δουλειάς» για να αντιμετωπιστεί και να ανατραπεί άμεσα «με οργανωτικούς και πολιτικούς όρους». Ο κ. Ανδρουλάκης διαβεβαιώνει ακόμη ότι θα λάβει όλες τις «αναγκαίες πολιτικές πρωτοβουλίες διαλόγου με τις δημιουργικές αλλά πάνω από όλα πραγματικές προοδευτικές δυνάμεις της κοινωνίας για να ανοίξει επιτέλους ο δρόμος για μια προοδευτική διακυβέρνηση πριν από τις επόμενες εθνικές εκλογές». Η αναφορά του σε «πραγματικές προοδευτικές δυνάμεις» καθώς και η ρητορική του προεκλογικά εναντίον του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ υποδηλώνουν πάντως ότι δεν τον συνυπολογίζει ως προσωπικότητα στους εν δυνάμει συνομιλητές.

Ως προς τα ποιοτικά στοιχεία της εκλογικής αναμέτρησης αξίζει, τέλος, να επισημανθεί ότι από τη Χαριλάου Τρικούπη ευθέως μιλούν για καθαρή επικράτηση στους ψηφοφόρους του Κέντρου, επικαλούμενοι την ανάλυση των δεδομένων του κοινού τελικού exit poll, σύμφωνα με το οποίο οι κεντρώοι ψηφοφόροι προτίμησαν το ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 31,6%, τη Ν.Δ. με ποσοστό 22,1% και τον ΣΥΡΙΖΑ μόλις με 9%. «Η παράταξή μας ξανασυστήθηκε με τους ψηφοφόρους του Κέντρου, όπου αναδειχτήκαμε πρώτο κόμμα», είχε υποστηρίξει ο κ. Ανδρουλάκης, απαντώντας εμμέσως πλην σαφώς και στους επικριτές του το τελευταίο διάστημα που του καταλόγιζαν αριστερή στροφή και πορεία προσέγγισης με την Κουμουνδούρου.