Ο οικονομικός κινητήρας της Ευρώπης παραμένει αδρανής. Και όταν η Γερμανία φτερνίζεται, η ευρωζώνη κρυώνει και οι πρωτεύουσες της ΕΕ παρακολουθούν στενά όλα όσα συμβαίνουν στο Βερολίνο. Προς το παρόν, οι προοπτικές δεν είναι καθόλου ελπιδοφόρες . Τα πέντε μεγάλα ινστιτούτα οικονομικής έρευνας και ανάλυσης της χώρας μείωσαν απότομα τις προβλέψεις τους για το 2024: αν μόλις πριν από μισό χρόνο, η γερμανική οικονομία αναμενόταν να αναπτυχθεί κατά 1,3%, τώρα η πρόβλεψη έχει μειωθεί σε μόλις 0,1%, όπως αναφέρει η elpais.com

Αυτές οι αναθεωρήσεις πραγματοποιούνται αφού το γερμανικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) μειώθηκε κατά 0,3% το 2023 , οδηγώντας τον Γερμανό υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ να περιγράψει τις προοπτικές ως «δραματικά κακές». Οι επόμενοι μήνες – με τις πρώτες μειώσεις των επιτοκίων εν όψει – θα είναι καθοριστικοί για να καθοριστεί εάν η χώρα θα καταφέρει να βγει από την τρύπα στην οποία έχει βρεθεί.

Τρακτέρ κλείνουν το Βερολίνο καθώς αγρότες διαμαρτύρονται. Έρημα αεροδρόμια στη Φρανκφούρτη και στο Αμβούργο. Άδειοι σιδηροδρομικοί σταθμοί στο Μόναχο. Αυτές είναι μόνο μερικές από τις εικόνες που έχουν καταγραφεί στη Γερμανία τους τελευταίους τρεις μήνες.

Η χώρα αντιμετωπίζει μια οικονομία που έχει τεθεί σε αδιέξοδο. Αυτή η κατάσταση αρχίζει να επηρεάζει την υπόλοιπη Ευρώπη. Και για καλό λόγο:

Η Γερμανία εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ένα τέταρτο του πλούτου της ευρωζώνης. «Η οικονομία της ευρωζώνης αναπτύσσεται λιγότερο λόγω της ισχυρής εξάρτησης και διασύνδεσης μεταξύ της Γερμανίας και άλλων χωρών όπως η Γαλλία και η Ιταλία», εξηγεί ο Raymond Torres, διευθυντής Οικονομικών στο Savings Banks Foundation (Funcas). «Είναι ακόμη νωρίς να γνωρίζουμε τι θα συμβεί μεσοπρόθεσμα, αλλά βραχυπρόθεσμα ο αντίκτυπος είναι σαφώς αρνητικός».

Οι κύριοι διεθνείς θεσμοί — όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) — έχουν ήδη προειδοποιήσει για πιθανή οικονομική κατάρρευση. Όλες οι προβλέψεις επισημαίνουν τη δειλή πρόοδο χωρών όπως της Γαλλία και της Ιταλία και, κατά συνέπεια, της ίδιας της ευρωζώνης. Στα τέλη Ιανουαρίου, η πρόβλεψη του ΔΝΤ για το 2024 προέβλεπε ανάπτυξη 1% και 0,7% για το Παρίσι και τη Ρώμη, αντίστοιχα, με την ευρωζώνη να προβλέπει ανάπτυξη 0,9%. Λίγες μέρες αργότερα, ο ΟΟΣΑ ακολούθησε το παράδειγμα, προβλέποντας ανάπτυξη 0,6%, 0,7% και 0,6%.

Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, η γερμανική εθνική οικονομία ενισχύθηκε από τη φθηνή προμήθεια ρωσικής ενέργειας και από την εξωτερική ανάθεση μέρους της παραγωγής της σε ασιατικές χώρες, κυρίως στην Κίνα. Με άλλα λόγια, εξαρτάται περισσότερο από τη Μόσχα και το Πεκίνο από άλλες χώρες της ΕΕ, γεγονός που έχει σαρωτικές συνέπειες δεδομένων των σημερινών γεωπολιτικών εντάσεων και της ώθησης για μετάβαση στην πράσινη ενέργεια.

Η απόφαση της χώρας να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό φυσικό αέριο μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία είχε προφανείς συνέπειες. Η πτώση των εξαγωγών προς την Κίνα και ο αυξημένος ανταγωνισμός στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, ιδίως στα ηλεκτρικά οχήματα, έχει βαρύνει.

Εκτός από τις αδύναμες εξαγωγές, υπάρχει «η μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με την οικονομική πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης», λέει ο Wollmershäuser. Και αυτό ώθησε τις εταιρείες να αναβάλουν τις επενδυτικές τους αποφάσεις. Για αυτόν τον λόγο, λέει, «η Γερμανία έχει γίνει λιγότερο ελκυστική ως επιχειρηματική τοποθεσία»