Το ξύλινο εργαλείο από την Λίθινη Εποχή (Φωτό: Βarham/Nature)

Ένα από τα υπέροχα πράγματα για την επιστήμη είναι ότι πάντα ανακαλύπτει νέα πράγματα που όχι μόνο επεκτείνουν τις γνώσεις μας, αλλά επίσης αλλάζουν πράγματα που έχουμε πάρει ως δεδομένα, για πολλά χρόνια.

Σε αυτό το πνεύμα, έχει αποκαλυφθεί ότι οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει ένα τεχνούργημα (ουσιαστικά ένα εργαλείο) που χρονολογείται πριν από 500.000 χρόνια και το οποίο «ξαναγράφει την πρώιμη ανθρώπινη ιστορία». Θα μπορούσε μάλιστα να αλλάξει εντελώς την κατανόησή μας για τις πρώτες ημέρες της προηγμένης ζωής στον πλανήτη μας.

Ο λόγος για μια νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Nature,  και η οποία επικεντρώνεται στην εύρεση ενός ξύλινου εργαλείου στο Kalambo Falls, στην Ζάμπια.

Δεδομένης της μοναδικής γεωλογικής σύστασης της περιοχής, η οποία λόγω των πλημμυρών δέχτηκε στρώματα ιζημάτων με την πάροδο του χρόνου, αλλά και του ότι το ξύλινο αντικείμενο διατηρήθηκε πολύ καλά  όλο αυτό το διάστημα – φαίνεται ότι ορισμένοι πρώιμοι άνθρωποι ήταν πολύ πιο εξελιγμένοι από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα.

 Χρησιμοποιούσαν ξύλινα εργαλεία πολύ πριν εμφανιστούν οι Home sapiens

Το εργαλείο, το οποίο τροποποιήθηκε σαφώς, με εγκοπές και κωνικά άκρα, ξεχωρίζει μεταξύ άλλων της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου.  Στην πραγματικότητα, είναι απόδειξη ότι τα πρώιμα είδη του ανθρώπινου γένους χρησιμοποιούσαν ξύλινα εργαλεία πολύ πριν εμφανιστούν οι Home sapiens.

Η έρευνα χρησιμοποίησε μια τεχνική χρονολόγησης που ονομάζεται Υπέρυθρη Διεγερμένη Φωταύγεια (IRSL). Η τεχνική επιτρέπει στους ειδικούς να αναλύουν το «ρολόι» των ορυκτών μέσα στα στοιχεία, τα οποία επηρεάζονται από την ακτινοβολία του περιβάλλοντος. Με αυτόν τον τρόπο, το ποσό της ενέργειας που παγιδεύεται μέσα στα υλικά, το οποίο επανέρχεται μετά την έκθεσή του στο ηλιακό φως, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την μέτρηση της ηλικίας.

Το εργαλείο είναι ηλικίας 476.000 ετών

Με αυτόν τον τρόπο, οι ερευνητές ήταν σε θέση να τεκμηριώσουν ότι το εργαλείο είναι ηλικίας 476.000 ετών, και μάλιστα από την εποχή του Μέσου Πλειστόκαινου.

Η ανακάλυψη δείχνει ότι  οι άνθρωποι εκείνης της εποχής ήταν πιο προχωρημένοι από ό, τι πίστευαν προηγουμένως, δεδομένου ότι το εργαλείο χρησιμοποιήθηκε πολύ πριν εμφανιστεί ο Homo sapiens. Αντ’ αυτού, θεωρείται ότι το είδος Homo heidelbergensis θα μπορούσε να έχει κατασκευάσει το εργαλείο, ή ένα ακόμα πιο παλιό ανθρώπινο κατασκεύασμα πρόγονο του εργαλείου που βρέθηκε.

Το εύρημα θα μπορούσε ακόμη και να έρθει να αλλάξει την κατανόησή μας για τον ορισμό της «λίθινης εποχής», με το επίπεδο της πολυπλοκότητας στην τέχνη του εργαλείου να υπερβαίνει αυτό που συνήθως σχετίζεται με την καθιερωμένη γνώση της εποχής. 

Ο νέος αρχαιολόγος Larry Barham είπε: «Αυτοί οι άνθρωποι έκαναν κάτι καινούργιο, και μεγάλο, από ξύλο. Χρησιμοποίησαν τη νοημοσύνη, τη φαντασία και τις ικανότητές τους για να δημιουργήσουν κάτι που δεν είχαν δει ποτέ πριν, κάτι που δεν είχε υπάρξει ποτέ στο παρελθόν.»